Sponsh is opnieuw in de prijzen gevallen. Het bedrijf is verkozen tot Water Innovator of the Year 2019. Sponsh heeft een temperatuurgevoelig textiel ontwikkeld dat in de nacht water uit de lucht haalt en overdag weer vrijlaat. Het materiaal kan onder meer worden gebruikt voor de irrigatie van gewassen en het maken van drinkwater.
De onderscheiding is aan Sponsh uitgereikt tijdens het Watervisie Congres van 14 februari. Hiervoor komen bedrijven, startups en overheden in aanmerking, die een innovatie hebben ontwikkeld om (industrie)water goedkoper, duurzamer of efficiënter maken. De verkiezing is een initiatief van het platform Watervisie, een samenwerkingsverband van de vakbladen Petrochem en Utilities en het bedrijf Evides Industriewater.
Kurt HammingSponsh kreeg de voorkeur boven de twee andere finalisten: Industriewater Eerbeek dat proceswater en biogas terug levert aan een papierproducent en Metal Membranes dat een nieuw type zelfreinigende membranen heeft ontwikkeld. Kurt Hamming, een van de oprichters van Sponsh, had de winst niet direct verwacht. “In mijn ogen zijn de andere kandidaten verder. Aan de andere kant hebben we al verschillende innovatieprijzen gewonnen, zoals de Gouden KIEM en de Accenture Innovation Award. Als kleine speler op de markt is het niet gemakkelijk om aandacht te krijgen, maar door zulke prijzen lukt dat toch.”
Wereldwijd verschil
De jury van Water Innovator of the Year keek met name naar het vernieuwende karakter en de potentiële impact van de ingezonden oplossingen. Hamming denkt dat de jury vooral vanwege dat laatste voor Sponsh heeft gekozen. “Als we ons product volledig hebben ontwikkeld, kan het wereldwijd echt een verschil maken.”
Het gaat om een temperatuurgevoelig textiel dat bedekt is met een polymeercoating. Dit concept is vijf jaar geleden bedacht door Catarina Esteves, hoofddocent aan de TU Eindhoven en medeoprichter van Sponsh. Het materiaal is ‘s nachts super hydrofiel en absorbeert dan aanzienlijke hoeveelheden water uit de lucht. Overdag wordt het materiaal super hydrofoob en stoot het verzamelde water af. Naar verwachting kan één vierkante meter textiel tot 1,3 liter water per dag produceren.
Wat maakt deze innovatie bijzonder? Niet dat het materiaal water uit de lucht kan halen, zegt Hamming. “Een paar applicaties op de markt kunnen dit al, maar dan via condensatie. Dat proces kost echter erg veel energie en heeft een lage opbrengst. Het bijzondere is dat ons product nul energie nodig heeft, omdat het puur op temperatuur werkt.”
Veel toepassingen
Er zijn veel verschillende toepassingen van het materiaal denkbaar. Sponsh richt zich nu op drie, vertelt Hamming. "We willen het materiaal verder ontwikkelen voor irrigatie van gewassen, met name van fruit en noten, in gebieden die getroffen zijn door klimaatverandering. Dan heb je het over gebieden in de wereld waar het de laatste jaren opeens niet meer regent en de waterstanden achter dammen ernstig teruglopen.”
De tweede toepassing is ‘dehumidification’, de ontvochtiging van broeikassen. “De bedoeling is dat het materiaal niet alleen kan worden toegepast in broeikassen in Nederland, maar ook in warme gebieden. Daarmee willen we zorgen voor een hogere CO2- en energiebesparing en een hogere opbrengst, dus gewoon meer eten voor mensen.”
Als derde mogelijkheid kijkt Sponsh naar het maken van drinkwater. Hamming: “Dan moeten we het uit de lucht gewonnen water goed kunnen zuiveren en mineralen kunnen toevoegen. Hiermee kan op zeer afgelegen plekken toch drinkwater worden geproduceerd om te overleven.”
Commercieel product in 2020
Sponsh is op het ogenblik het materiaal aan het testen in demonstratiesystemen, vertelt Hamming. “We zijn van één vierkante centimeter in het lab naar vijftig vierkante centimeter gegaan. We schalen nu op naar enkele vierkante meters van het materiaal. Dit is technisch nog een hele uitdaging.” De laatste stap is continue productie. Dan zal Sponsh het temperatuurgevoelige textiel op een rol produceren, in samenwerking met een producent. “Die partner hebben we nog niet, maar onze voorkeur gaat uit naar een Nederlands textielbedrijf.”
Hamming verwacht dat Sponsh in 2020 het eerste commerciële product kan leveren. “Dan gaat het om de meest basale toepassing, de verkoop van het textiel op een rol aan boeren. Zij kunnen het materiaal zelf knippen, perforeren en ophangen. Daarna bekijken we of meer complexe toepassingen mogelijk zijn.”
MEER INFORMATIE
Watervisie over winnaar Sponsh
Website van Sponsh
Bericht over de drie finalisten
Sponsh krijgt Gouden KIEM
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.