Al een paar jaar zocht Waterschap Rivierenland naar de oorzaak van het vele schuim op de afvalwaterzuivering in Weurt. Uit recent onderzoek blijkt nu dat die hoogstwaarschijnlijk ligt in de lozing van PFAS-houdend afvalwater door een bedrijf in de buurt. In dat water zijn 'extreem hoge' PFAS-waarden gemeten.
Begin juni heeft het bedrijf het proces dat verantwoordelijk leek voor de hoge PFAS-waarden stilgelegd. Daarna nam de schuimvorming op de zuivering snel af en inmiddels is het schuim verdwenen.
De reden dat Rivierenland het incident alsnog meldt, is dat het waterschap hier open over wil zijn, zegt woordvoerder Lotte Kaatee. "Het is belangrijk om te weten wat er speelt. Als waterschap dringen we, samen met andere waterschappen, aan op een verbod op productie en gebruik van PFAS."
Het probleem in Weurt, bij Nijmegen, speelt al enkele jaren. Het waterschap nam op verschillende plaatsen monsters, maar dat leverde lange tijd geen duidelijke aanwijzingen op. "Het was zoeken naar een speld in een hooiberg, want schuim kan heel veel oorzaken hebben", aldus Kaatee.
Nieuwe monsters
Dit voorjaar werd duidelijk dat het schuim op de zuivering veel PFAS bevatte. "Dat hielp ons om gerichter te kunnen zoeken", verklaart de woordvoerder. "En inmiddels weten we ook steeds meer van PFAS. Zo is bekend dat PFAS zich hecht aan schuim."
Nieuwe monsters van afvalwater, bij bedrijven en bij de zuivering, leidden naar een bedrijf dat afvalwater loost op de zuivering in Weurt. In dat afvalwater werden zeer hoge PFAS-waarden gemeten, zo’n tien tot honderd keer hoger dan die op andere zuiveringen in het gebied van Rivierenland.
Het waterschap waarschuwde de Omgevingsdienst Regio Nijmegen, die contact legde met het bedrijf. Sindsdien ligt het bedrijfsproces dat verantwoordelijk leek voor de lozing van PFAS-houdend afvalwater stil. Een gespecialiseerd bureau verrichtte in opdracht van het waterschap nader onderzoek en daaruit bleek dat dit naar alle waarschijnlijkheid de oorzaak was.
Ernstige zaak
Om welk bedrijf het gaat, wil Kaatee niet zeggen. "Dat is aan de omgevingsdienst. Maar als waterschap zien we wel steeds vaker hoge concentraties van PFAS-stoffen in het water. Bedrijven mogen geen PFAS-houdend afvalwater lozen boven de norm. Dus als dat toch gebeurt, is dat een ernstige zaak."
Helemaal verlost van PFAS is de zuivering in Weurt overigens nog niet, benadrukt Rivierenland. Net als op de andere zuiveringen lozen meerdere bedrijven hier kleine hoeveelheden PFAS. "Maar zolang ze daarmee onder de norm blijven, kunnen waterschap en omgevingsdienst daar niets tegen doen."
Voor de omgeving van het bedrijf is er volgens het waterschap geen direct gezondheidsrisico geweest. De PFAS-stoffen zaten in het afvalwater dat via het riool rechtstreeks naar de zuivering gaat. Ze zijn dus niet in de lucht of in de sloten of plassen in de buurt terechtgekomen.
