De vijftien partijen in de waterketen van de Zuid-Hollandse regio Delfland hebben hun samenwerking met zeven jaar verlengd. De ambitie voor de langere termijn is een gesloten watercyclus.
Netwerk Waterketen Delfland (NAD), zo heet de samenwerking. Hiervoor is afgelopen donderdag een nieuwe bestuursovereenkomst getekend. Aan het netwerk doen Hoogheemraadschap van Delfland, Dunea, Evides Waterbedrijf en twaalf gemeenten (Delft, Den Haag, Lansingerland, Leidschendam-Voorburg, Maassluis, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Schiedam, Vlaardingen, Westland en Zoetermeer) mee.
Het netwerk is ontstaan in 2013. Het was toen eigenlijk een moetje als voortvloeisel van het landelijke Bestuursakkoord Water. Dit is nu niet het geval, zegt Floor Huis in ’t Veld die sinds anderhalf jaar procesmanager is. “Ondanks dat het niet meer hoeft, waren de partners het er eigenlijk meteen over eens dat ze samen verder wilden gaan.”
Bij de verlenging is een kleine maar niet onbelangrijke naamswijziging doorgevoerd: Netwerk Afvalwaterketen Delfland is Netwerk Waterketen Delfland geworden. De oude naam dekte volgens Huis in ’t Veld de lading al geruime tijd niet meer. “In 2016 hebben de drinkwaterbedrijven Dunea en Evides zich aangesloten bij het netwerk. Sindsdien geldt de samenwerking voor de hele waterketen.”
Samenwerking op alle niveaus
De partijen richten zich op het waterketenbeheer van momenteel 615.000 huishoudens en bedrijven en dat worden er steeds meer. De samenwerking betreft alle niveaus: strategisch, tactisch en operationeel. Huis in ’t Veld: “De grootste winst is dat de deelnemers elkaar hebben gevonden op de benadering van ‘mutual gains’. Zij zorgen samen voor een grotere taart. Het is een levendig netwerk. Partners kijken echt over de grenzen heen naar de waterketen. Deze keten blijft wel ons vertrekpunt bij de bijdrage aan maatschappelijke opgaven als klimaatadaptatie.”
Meedoen aan het netwerk is niet vrijblijvend. In de bestuursovereenkomst is een samenwerkingsagenda met projecten opgenomen. Hieraan zijn prestatie-indicatoren gekoppeld, zoals verzamelen van het afvalwater van alle panden en vermijden dat er schoon water in het riool terechtkomt.
Er wordt volgens Huis in ’t Veld telkens gekeken naar wat het meest effectieve niveau van samenwerken is. Soms is dat het hele netwerk, soms is de schaal kleiner. “Een mooi voorbeeld van het eerste is het NAD dataplatform dat we hebben opgericht om gegevens met elkaar te delen. Daarvoor hebben we recent een databeheerder aangenomen, de eerste medewerker van het netwerk.” Een andere ontwikkeling is het samenstellen van waterketenteams. “Deze teams zijn actief op het niveau van de zuiveringskring.”
Kwetsbaarheid aandachtspunt
Wat is de afgelopen zeven jaar bereikt? Op basis van het Bestuursakkoord Water stelde Delfland bij de start van het netwerk doelen voor 2020 op het gebied van kosten, kwaliteit en kwetsbaarheid. “De eerste twee doelen zijn gehaald”, zegt Huis in ’t Veld. “Projecten zijn kostenefficiënter geworden door de samenwerking en resultaten zijn verbeterd. De kwetsbaarheid van de organisatie is echter nog steeds een aandachtspunt. Bij een aantal kleinere gemeenten is er slechts één medewerker die iets van de waterketen weet. Wij willen met elkaar de robuustheid vergroten.”
'We willen toe naar de netwerkorganisatie Water in bedrijf'
Huis in ’t Veld geeft enkele voorbeelden van geslaagde projecten. “Er is een gezamenlijke blauwdruk gemaakt voor het gemeentelijk rioleringsplan, waardoor niet iedere gemeente het wiel hoeft uit te vinden. Daarbij is de afstemming met hoogheemraadschap en drinkwaterbedrijf meteen meegenomen. Verder wordt er gezamenlijk aanbesteed. Ook hebben Delft, Leidschendam-Voorburg en Pijnacker-Nootdorp tegenwoordig samen het NAD gemalenbeheer, een onderhoudsdienst voor de gemalen van het afvalwater.”
Transitieteam als denktank
De partijen die meedoen aan het Netwerk Waterketen Delfland, hebben een langetermijnvisie opgesteld. “Daarom is er behalve een kernteam voor de dagelijkse coördinatie ook een transitieteam”, vertelt Huis in ’t Veld. “Dit fungeert als een denktank voor de lange termijn en voor vernieuwende initiatieven. Zoals nu een project om afvalwater van de Westlandse glastuinbouw collectief te zuiveren bij rwzi Nieuwe Waterweg. Hierbij wordt onderzocht of in de toekomst het gezuiverde water kan worden hergebruikt als gietwater.”
De huidige samenwerkingsovereenkomst loopt tot en met 2027. De deelnemers hebben het vizier echter al gericht op 2050. “De ambitie is te komen tot een gesloten watercyclus. We streven naar de blauwe netwerkorganisatie Water in bedrijf.”
MEER INFORMATIE
Website Netwerk Waterketen Delfland
Video over de langetermijnvisie
H2O-bericht: zoetwaterfabriek Delfland
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.