secundair logo knw 1

Marco Taal geeft op het Deltacongres een inkijkje in recente beleidskeuzes Ruimte voor de Rivier 2.0

Het aanleggen van nieuwe meestromende nevengeulen wordt gezien als een probaat middel voor verbetering van de almaar dalende bodems van de grote rivieren.

Dat heeft Marco Taal bekend gemaakt tijdens het Deltacongres 2024 in Almere. Taal coördineert de uitwerking van het rivierenbeleid bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Hij maakt deel uit van de stuurgroep Ruimte voor de Rivier 2.0, zoals het programma Integraal Rivier Management is omgedoopt.

Op het Deltacongres gaf Taal een inkijkje in recente beleidskeuzes op hoofdlijnen die zijn gemaakt om de grote rivieren weerbaarder te maken voor extreem hoge en lage waterstanden. De stuurgroep ziet het zogeheten meergeulen-concept als een hoofdoplossing om de rivierbodemligging te verbeteren. Daarnaast zijn aanvullende zandsuppleties nodig.

Het concept is ontwikkeld door Bureau Stroming in samenwerking met het Wereld Natuur Fonds en ARK Rewilding Nederland. Het is opgenomen in het plan Levende Rivieren van WNF en druppelt nu dus door in het programma Ruimte voor de Rivier.

Het idee komt hierop neer: versmal de vaargeul met een harde oever waarachter een zandig eiland kom te liggen met een meestromende nevengeul waar circa 10 procent van het rivierwater permanent doorheen stroomt. Hierdoor neemt de eroderende kracht van de rivier af, waardoor de bodemerosie stopt. ”Dit is de nature based solution, een natuurlijke oplossing voor een maatschappelijk probleem”, stelt Bureau Stroming.

Nijpende problemen
Ruimte voor de Rivier 2.0 gaat voorrang geven aan de plekken in de grote rivieren waar zich nijpende problemen voordoen als gevolg van de uitslijting van de rivierbodem. Dat is onder meer in de Waal bij Nijmegen, waar een harde drempel voor problemen dreigt te zorgen voor de scheepvaart.

In de Waalbocht bij Erlecom liggen bodemkribben die ook als risico voor de scheepvaart worden aangemerkt. Hier en daar dreigen kabels en leidingen die onder de rivier doorlopen, bloot te liggen. Op die plekken zal ook acuut aanvullend zand worden aangebracht.

“Met deze maatregelen hopende we de eroderende kracht uit het riviersysteem te halen. Met het meergeulen-concept denken we de waterstanden omhoog te kunnen brengen”, aldus Marco Taal en Marieke Hofstra, interimprogrammamanager Ruimte voor de Rivier 2.0.

Meer water door de IJssel
Zij kondigden ook aan dat er de keus wordt gemaakt om meer water door de IJssel te sturen, ten koste van de Waal. Nu krijgt de IJssel 13 tot 15 procent van het Rijnwater dat ons land binnenkomt. Dat moet worden opgeschroefd tot 20 procent. De IJssel voedt het IJsselmeer en dat is van vitaal belang voor de waterhuishouding van Noord-Nederland en voor de drinkwatervoorziening in Noord-Holland.

Het programma IRM - dat is omgedoopt tot herziening Ruimte voor de Rivier - moet in de loop van 2026 worden vastgesteld. Het wordt dan onderdeel van de herijking van de Deltabeslissing Rijn-Maasdelta en de Voorkeursstrategie Rivieren van het Deltaprogramma.

Typ je reactie...
Je bent niet ingelogd
Of reageer als gast
Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.

Laat je reactie achter en start de discussie...

(advertentie)

Laatste reacties op onze artikelen

Interessant. Hoe staat het met de PFAS-hoeveelheden die bij Chemelot in de Maas worden geloosd, wordt hier wel op gehandhaafd? 
Niet zo vreemd dat van die akker- en weidevogelsoorten de populaties teruglopen . Dat kan je zo hebben als je het vol zet met zonnepanelen en windturbines (birdblenders).
Dit heb ik ook nodig. Wij maken van slootmaaisel, een nieuw product, Wortelbeton, voor waterschap Rijnland. Artificiële Rietzudde, voor KRW- doelen. We hebben nog een toepassing van Wortelbeton en dat is veen maken. Daarmee werken we samen met gem Amsterdam en Waternet/AGV en VIP_NL. 
We willen een techniek ontwikkelen om de bodem omhoog te laten groeien met 1m p/jaar. We hadden al zitten denken aan dit systeem, maar ik zou graag eens willen praten over jullie ervaring of samenwerking .
@Almer BolmanEens Almer, de laatste twee kalenderjaren waren uitzonderlijk, extreem nat. En enkele jaren daarvoor extreem droog. Het lijkt er echter op dat wateroverlast eerder een reden is om in actie te komen dan droogte. De flanken van de Veluwe (en de beken aldaar) reageren zeer snel op natte en droge perioden omdat -zoals je weet - de reservoircoëfficiënt daar gering is. Daarom is mijn plan om juist niet op de flanken - dat heeft geen zin - maar op de hoge delen (daar is de genoemde coëfficiënt groot en de grondwaterstand diep) de grondwateraanvulling te vergroten, ofwel door vermindering van de verdamping ofwel door gecontroleerde (!) infiltratie van perfect voorgezuiverd rivierwater. Het doel is te bereiken dat beken en sprengen weer hóger op het massief ontspringen en langer water voeren. Dat zal een enorme boost geven aan natuur en biodiversiteit. Het kwelwater naar de beken is overigens geen infiltratiewater, het is en blijft geïnfiltreerd regenwater. Als we in hoge delen van de Veluwe water infiltreren, kiest dat een diepe, uitermate lange, langzame weg naar de randen van de Veluwe waar het pas na eeuwen - misschien zelfs millennia - opkwelt.
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.
Willen jullie eens kijken of een EU commissaris voor water niet een goed plan zou zijn. Dan komt er een structurele aanpak in Europa en kan het economische plaatje ook beter ingepast worden. Vooruit kijken is slimmer en gunstiger.