RIWA-Maas en RIWA-Rijn publiceerden vandaag hun jaarverslag over het jaar 2020. In hun verslagen dringen ze aan op meer internationale samenwerking en meer transparantie bij de verlening van vergunningen. RIWA-Rijn dringt specifiek aan op strengere eisen voor lozingen van ongewenste stoffen. RIWA-Maas vraagt aandacht voor de waterbeschikbaarheid in de Maas.
In haar jaarverslagen concluderen de twee RIWA’s, verenigingen van rivierwaterbedrijven in het stroomgebied van respectievelijk de Rijn en de Maas, dat de al langer lopende strijd om meer transparantie bij het verlenen van vergunningen voor lozingen op het water, nog niet is afgerond. “Maar er zijn ook lichtpuntjes”, zegt Maarten van der Ploeg, Directeur RIWA-Maas.
Vergunningen
Bij de ontwikkeling van de ‘Atlas van de Schone Maas’ werkt RIWA-Maas samen met onder andere drinkwaterbedrijven, waterschappen en Rijkswaterstaat Zuid-Nederland. Die laatste organisatie is begonnen om de vergunningsverlening openbaar te maken. Plannen om hetzelfde te doen voor het stroomgebied van de Rijn, zijn in ontwikkeling. Gerard Stroomberg, directeur RIWA-Rijn, noemt dat belangrijk: “transparantie is nodig om aanvragers en vergunningen te sensibiliseren voor het feit dat de rivieren drinkwaterbronnen zijn. Als wij als sector mee kunnen kijken bij de vergunningsverlening, en dat hoeft echt niet elke keer, leidt dat uiteindelijk tot betere vergunningen.”
Alleen transparantie is namelijk niet genoeg, stelt ook Van der Ploeg. De tot nu toe openbaar gemaakte vergunningen zijn volgens hem namelijk vaak verouderd. “Vergunningen dienen feitelijk om de vijf tot 10 jaar herzien te worden. Het is dus belangrijk om het systeem van herziening en verbetering van vergunningen structureel toe te blijven passen, zodat vergunningen actueel en relevant blijven.”
Moeilijk afbreekbare stoffen
Het beperken van het lozen van moeilijk afbreekbare stoffen, is voor de RIWA-directeuren een belangrijk onderwerp in hun jaarverslagen. “Alle lampen staan op rood voor de eisen uit de Kaderrichtlijn”, zegt Van der Ploeg. “Dat is overal in Nederland zo. In de hoofdstroom van de Maas is de kwaliteit de afgelopen jaren wel verbeterd. Maar de zorgen over opkomende stoffen nemen juist toe.”
Die beoordeling deelt ook Stroomberg. De kwaliteit van de Rijn lijkt de afgelopen twee jaar licht verbeterd. Maar het vereiste niveau van zuivering van het Rijnwater is nog steeds hoger dan
dat van het jaar 2000, toen de KRW werd ingevoerd. “Daarom zijn wij bezorgd over de plannen in Duitsland om grootschalig lithium te winnen uit geothermisch bronwater in het
gebied tussen Bazel en Karlsruhe. “De concentraties nu zijn al op maximaal niveau. Daarom vragen wij hier echt aandacht voor bij de verlening vergunningen voor nieuwe activiteiten.”
Waterbeschikbaarheid
RIWA-Maas wijst er in haar jaarrapport op dat de klimaatverandering zal leiden tot meer extremen in de Maasafvoer. Van der Ploeg: “Een beperkte beschikbaarheid van water in de Maas kan echt een probleem worden. Dat is politiek helaas nog geen prioriteit. Na het IPCC-rapport werd vooral gekeken naar de stijging van de zeespiegel, maar aan de andere kant van Nederland hebben we ook een probleem. De periodes van lage Maasafvoer worden naar verwachting langer en extremer en dat heeft direct gevolgen voor de waterkwaliteit. Hier hebben we echt meer onderzoek en een internationale dialoog nodig om tot oplossingen te komen.”
MEER INFORMATIE
Jaarverslag RIWA-Maas
Jaarverslag RIWA-Rijn
