De thermisch gereinigde grond in de zeedijk in Perkpolder levert volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu geen risico’s op voor de gezondheid van omwonenden. Daarvoor zijn de concentraties van verontreinigingen in de bodem en het grond- en oppervlaktewater te laag.
Rijkswaterstaat heeft de thermisch gereinigde grond (TGG) gebruikt bij de aanleg van de Zeeuwse dijk ongeveer zeven jaar geleden. Het gaat om een mengsel van grond en andere materialen dat wordt verhit om organische verontreinigingen te verwijderen. Naderhand bleken echter zware metalen en zouten in de TGG te zijn achtergebleven, die uitspoelen naar oppervlaktewater en ondiep grondwater.
Over deze vervuiling bestaat veel onrust bij omwonenden. De gemeente Hulst eiste een half jaar geleden dan ook dat Rijkswaterstaat uiterlijk op 1 juli met een concreet plan komt om de verontreiniging in de zeedijk in het buurtschap Perkpolder aan te pakken. In verband hiermee heeft het RIVM in opdracht van Rijkswaterstaat een belevingsonderzoek onder bewoners gehouden. Ook voerde het rijksinstituut een beoordeling uit van de risico’s van de verontreinigingen uit TGG voor gezondheid, milieu en landbouw. Dat had het RIVM in 2018 al een keer eerder gedaan, maar nu waren er meer meetgegevens beschikbaar.
Ook op lange termijn geen risico
Volgens het RIVM zijn de stoffen die tijdens het onderzoek werden aangetroffen in de bodem en het grond- en oppervlaktewater, soms van nature al aanwezig of anders zijn de concentraties te laag om effect op de gezondheid te hebben. Dat geldt ook voor de lange termijn. Zo is het veilig om op de dijk te wandelen of in het oppervlaktewater te zwemmen.
Er zijn echter in de buurt van de dijk ook stoffen gevonden die zeer waarschijnlijk niet uit de TGG komen, zoals poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS), dioxines en arseen. De PFAS komen bijvoorbeeld naar alle waarschijnlijkheid uit de Westerschelde. Vanwege deze verontreinigen raadt het RIVM af om zelfgevangen vis uit het gebied te eten. Ook wordt aanbevolen om een onderzoek te verrichten of PFAS in zwemwateren in de omgeving voorkomen en zo ja, wat hiervan dan het effect is.
Het RIVM wijst er nog op dat het oppervlakte- en grondwater direct naast de zeedijk van nature zout is. Daarom is het niet verstandig om dit water voor de landbouw te gebruiken. Laat ook honden niet uit het oppervlaktewater drinken, is het advies.
Afgraven van dijk wens van bewoners
In het kader van het belevingsonderzoek heeft het RIVM gesproken met bewoners, agrariërs, ondernemers en bestuurders. De meesten maken zich zorgen over de vervuiling en dan vooral de effecten op de gezondheid en het milieu op de langere termijn. Ook is het vertrouwen van bewoners in gemeente en Rijkswaterstaat beschadigd, omdat zij zich niet genoeg betrokken voelen. Daarom is het volgens het RIVM belangrijk dat bewoners eerlijke en heldere informatie krijgen en erkend wordt dat eerder zaken zijn misgegaan.
Veel geïnterviewden willen het liefst dat de dijk wordt afgegraven. Dat geeft zekerheid omdat hun zorgen voor de lange termijn worden weggenomen. Ook heeft Rijkswaterstaat volgens hen de morele plicht om de vervuilde TGG op te ruimen.
LEES OOK
H2O Actueel: gemeente Hulst eist plan van aanpak
H2O Actueel: onderzoek RIVM naar normen TGG
