De provincie Groningen gaat in februari het waterpeil in het Lauwersmeer tijdelijk verhogen. Deze rietproef duurt zes weken. De afgelopen twee jaar ging de proef niet door, vooral door juridisch verzet van boeren en recreatieondernemers.
Waterschap Noorderzijlvest keurde op 10 december het monitoringsplan voor de rietproef goed. Vervolgens kondigde de provincie Groningen aan om komend jaar het waterpeil in het Nationaal Park Lauwersmeer met zo’n veertig centimeter te verhogen naar 53 centimeter onder NAP. Het besluit is genomen in overleg met de provincie Fryslân, de waterschappen, de gemeenten en Staatsbosbeheer. De rietproef maakt deel uit van het Natura 2000-Beheerplan Lauwersmeer.
De proef duurt van 15 februari tot en met 31 maart 2020. De provincie start volgende week met de voorbereidingen. Het waterpeil in het landbouwgebied ten zuiden van het Lauwersmeer wordt niet aangepast. Dat blijft 93 centimeter onder NAP.
Meer waterriet doel
De proef is bedoeld om te onderzoeken of de tijdelijke peilverhoging de groei van waterriet stimuleert. Volgens de provincie Groningen is op het moment het waterriet grotendeels verdwenen als gevolg van het kunstmatig vaste en lage waterpeil. “Dit is een groot risico voor het Lauwersmeergebied. Want waterriet is onmisbaar voor zeldzame vogelsoorten, een goede kwaliteit van het water in het Lauwersmeer, voor de visstand en voor de bescherming van de oevers tegen verdere afkalving.”
Voor de rietproef was een vergunning van waterschap Noorderzijlvest nodig. Een van de voorwaarden is een monitoringsplan. Hierin geeft de provincie Groningen aan hoe de effecten van de rietproef op de omliggende gebieden worden gecontroleerd. De eerste ingediende versie moest nog worden aangepast, de verbeterde versie kreeg dinsdag het fiat van het dagelijks bestuur van Noorderzijlvest.
Vrees voor schade
De proef was aanvankelijk al gepland in 2018, maar liep twee jaar vertraging op door verzet van agrariërs, bewoners en recreatieondernemers. Zij vrezen voor wateroverlast, verzilting van land en schade aan gewassen. Ook is de compensatieregeling voor schade in hun ogen ontoereikend. De tegenstanders voerden een juridische strijd tot aan de Raad van State toe, maar die verklaarde hun bezwaren tegen de watervergunning in april ongegrond.
Er loopt nog wel een beroepszaak in verband met het oorspronkelijke monitoringsplan. De Rechtbank Noord-Nederland behandelt deze zaak op 17 december. Het is volgens waterschap Noorderzijlvest nog niet bekend of de rechtbank daarbij ook de verbeterde versie meeneemt.
MEER INFORMATIE
Provincie Groningen over doorgaan rietproef
Noorderzijlvest over goedkeuring monitoringsplan
Uitstel van rietproef in 2019
Argumenten van voor- en tegenstanders
Belang van waterriet voor Lauwersmeer