Een proef komend najaar in het Volkerak-Zoommeer moet uitwijzen hoe lang het duurt voordat het peil is uitgezakt nadat de aanvoer van zoet water vanuit het Hollands Diep is gestopt. Dat is van belang in droge tijden.
Het Volkerak-Zoommeer, tussen Goerree-Overflakkee en Bergen op Zoom, is voor de hoogte van het waterpeil afhankelijk van de aanvoer van zoet water vanuit het Hollands Diep. Dit water wordt gebruikt voor de landbouw en om het meer door te spoelen, zodat het zoet blijft.
Stefan NieuwenhuisDe nieuwe maatregel Peilopzet Volkerak-Zoommeer, die is bedacht door de samenwerkende waterbeheerders, kan worden ingezet als langdurig een extreem lage Rijnafvoer wordt verwacht. "Er wordt eerst een buffer aangelegd en daarna gaat de kraan dicht", zegt projectleider Stefan Nieuwenhuis van Rijkswaterstaat.
Onduidelijk is echter nog hoe lang het duurt voordat het peil vervolgens is uitgezakt. "We vermoeden zo’n vijf tot zeven dagen, maar zeker is dat niet."
Verzilting
De Praktijkproef Droogte, die Rijkswaterstaat dit najaar samen met de waterschappen Scheldestromen, Brabantse Delta en Hollandse Delta uitvoert, moet hierover informatie verschaffen.
"We willen in de praktijk nagaan wat het effect is van een aanvoerstop bij de Volkeraksluizen als maatregel bij extreme droogte. Op deze manier willen we meer inzicht krijgen in het specifieke watersysteem rondom het Volkerak-Zoommeer."
Volgens de projectleider staat de proef los van het omstreden plan voor de verzilting van het Volkerak-Zoommeer. Dat is vorig jaar november van de lijst gehaald van grote waterprojecten die het kabinet voor 2032 wilde uitvoeren. De ministers Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) en Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) beloofden eerst een alternatieve zoetwatervoorziening te realiseren. "Wij denken dat wij het meer de komende jaren nog wel zoet kunnen houden", zegt Nieuwenhuis.
Waterakkoord
De Praktijkproef Droogte valt onder het landelijk programma Slim Watermanagement, een maatregel in het kader van het Deltaprogramma Zoetwater. De proef vindt plaats binnen de grenzen van het Waterakkoord, waarin afspraken staan over het peil en het zoutgehalte. De bovenste peilgrens is 15 centimeter boven NAP, de onderste 10 centimeter onder NAP.
De proef bestaat uit twee subproeven. Bij de eerste wordt een zoetwaterbuffer opgebouwd en wordt doorgespoeld via de Bathse Spuisluis om het zoutgehalte laag te houden. De verwachting is dat de onderste peilgrens binnen enkele dagen bereikt zal worden.
Bij de tweede wordt eveneens een zoetwaterbuffer opgebouwd, maar nu wordt niet doorgespoeld. De verwachting is dat het zoutgehalte hierdoor sneller zal stijgen.
Resultaten
Als de omstandigheden goed zijn, zal de proef in september beginnen. Eind dit jaar worden de resultaten dan gepresenteerd. Mocht er bijvoorbeeld onvoldoende Rijnafvoer zijn om de situatie na afloop te herstellen, dan wordt de proef uitgesteld tot volgend jaar. ‘’Maar we verwachten nu dat hij gewoon door kan gaan’’, aldus Nieuwenhuis.
MEER INFORMATIE
Slim Watermanagement in het Volkerak-Zoommeer
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.