Bij de Puurwaterfabriek in Emmen loopt momenteel het pilot-onderzoek Bio-GAK, waarbij met een nieuwe methode medicijnresten en fosfaat uit rioolwater worden gehaald. De eerste resultaten zijn veelbelovend volgens de betrokken partijen. Veel geneesmiddelen worden grotendeels verwijderd uit rwzi-effluent.
In de pilot die in het najaar van 2022 van start ging, wordt een nieuwe combinatie van twee zuiveringstechnieken onderzocht: granulair actief koolfiltratie (GAK) en een continu filter. Het is een initiatief van het Sneekse bedrijf Brightwork dat mede wordt uitgevoerd door NieuWater, RWB Water en waterschap Vechtstromen. Zij willen een betaalbare en duurzame oplossing vinden voor het verwijderen van microverontreinigingen uit gezuiverd afvalwater, voordat dit water wordt geloosd op oppervlaktewater.
Het gaat bij Bio-GAK om het verwijderen van zowel medicijnresten als fosfaat. Voor beide lijkt de methode goed te werken, gezien de eerste resultaten die zijn bekendgemaakt. Volgens metingen worden veel geneesmiddelen voor een groot deel – meer dan 80 procent – uit het rioolwater gehaald. De verwijdering van fosfaat verloopt eveneens volgens plan, stellen de vier partijen. De komende maanden verzamelen zij meer informatie. Ook verwachten ze dat de biologische werking van het koolfilter zich verder ontwikkeld.
Biologische activiteit bevorderd
De biologische activiteit wordt bevorderd met behulp van de actieve koolkorrels die belucht worden. De bacteriën zorgen voor de afbraak van medicijnresten, wat voorkomt dat deze resten terechtkomen in het oppervlaktewater. In de Puurwaterfabriek is hiermee al eerder ervaring opgedaan bij de toepassing van de BODAC-techniek (afkorting van ‘biologische actieve koolfiltratie met zuurstofdosering’). Verder wordt er gewerkt met een continu filter, dat doorlopend wordt schoongespoeld tijdens het zuiveringsproces.
Het verwijderen van voldoende fosfaat uit afvalwater is een van de maatregelen die waterschappen moeten nemen in verband met het doel van schoon en gezond water van de Kaderrichtlijn Water. Zoals het er nu uitziet, is de nieuwe oplossing daarvoor geschikt.
In kader van innovatieprogramma
De pilot Bio-GAK wordt uitgevoerd in het kader van het Innovatieprogramma Microverontreinigingen uit rwzi-afvalwater (IPMV) van kenniscentrum STOWA en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Zij leveren een grote financiële bijdrage.
Ook de waterschappen Rijn en IJssel, Vallei en Veluwe en Drents Overijsselse Delta en Waterschapsbedrijf Limburg participeren in het onderzoek. Het Belgische bedrijf Aquafin voert gelijktijdig een vergelijkbaar onderzoek uit op rioolwaterzuiveringsinstallatie Aartselaar.
