Het Rijk investeert 300 miljoen euro extra in maatregelen om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen en gemeenten, provincies en waterschappen dragen samen hetzelfde bedrag bij. Dit is vastgelegd in het Bestuursakkoord Klimaatadaptatie. De bedoeling is om in iedere gemeente een project te ondersteunen.
Het bestuursakkoord is vandaag in Rotterdam getekend door de vier partijen. Hiermee wordt een extra impuls gegeven aan de maatregelen in het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie. “Het is echt een aan-de-slag-akkoord”, verklaarde minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat bij de ondertekening. Het uiteindelijke doel van het deltaplan is dat Nederland in 2050 waterrobuust en klimaatbestendig is. Deltares heeft berekend dat zonder maatregelen de schade door extreme regenval en langdurige droogte in de komende dertig jaar kan oplopen naar ongeveer 71 miljard euro.
Achterstand inlopen
Hans Oosters, voorzitter van de Unie van Waterschappen, is blij met het Bestuursakkoord Klimaatadaptatie. “We kunnen hiermee de opgelopen achterstand bij de aanpak van klimaatverandering inlopen.”
Het akkoord is de afronding van een proces dat in juni 2016 begon, vertelt Oosters. “Toen is besloten om een derde luik aan het Deltaprogramma toe te voegen, onder meer naar aanleiding van de grote schade door hoosbuien in Brabant en Limburg. Dat leidde in 2017 tot het eerste Deltaplan Ruimtelijke adaptatie. Hierin zijn maatregelen voor droogte, hittestress en wateroverlast opgenomen. Deze maatregelen worden door het bestuursakkoord versneld.”
Project in elke gemeente
De overheden investeren tussen 2019 en 2025 in totaal 600 miljoen euro extra in projecten door gemeenten. Het Rijk neemt de helft van dat bedrag voor zijn rekening. Daarvan is 26,7 miljoen euro bestemd voor kennisontwikkeling en -deling, procesondersteuning en pilots. De gemeenten, provincies en waterschappen dragen bij elkaar eveneens 300 miljoen euro bij.
Een gemeente kan bijvoorbeeld meer groen planten of een waterberging aanleggen. “De bedoeling is om in elke gemeente een project te ondersteunen”, zegt Oosters. “Dat gebeurt op basis van cofinanciering. De gemeente kan bij het project samenwerken met het waterschap of de provincie of met beide.”
Het extra bedrag dat waterschappen hiervoor uitrekken, komt bovenop de half miljard die zij nu al jaarlijks aan klimaatadaptatie besteden. Het is volgens Oosters nog niet bekend hoe hoog precies hun extra bijdrage wordt. “Dat zal afhangen van de projecten die de gemeenten indienen.”
Kwetsbaarheden in beeld
Gemeenten moeten eerst via stresstesten de kwetsbaarheden in beeld brengen. Oosters: “Alleen op basis van feiten is een verstandige aanpak mogelijk. Alle gemeenten zijn nu met stresstesten bezig. Natuurlijk loopt een aantal gemeenten voorop en volgt een groot peloton, maar ik ben positief over hoe het gaat. Er komt een financiële regeling om gemeenten te ondersteunen die in 2019 al de schop in de grond kunnen steken. Daarvoor kunnen dan concrete toezeggingen worden gedaan.”
Oosters wijst nog op de risicodialoog die na de stresstest volgt. “Dit is een belangrijke stap voordat de gemeente met de uitvoering van maatregelen begint. Met de risicodialoog betrek je de bewoners erbij. Mensen willen dat zelf ook graag. Zij zijn het spuugzat dat ze bij grote wateroverlast het laminaat moeten vervangen of dat de riolering een hoosbui niet goed aankan.” Wat wil Oosters dat in 2025 is bereikt? “Er zou dan geen werk of bouwwerk in Nederland meer tot stand moeten komen zonder dat op voorhand de effecten op klimaatadaptatie zijn meegenomen.”
MEER INFORMATIE
Bestuursakkoord Klimaatadapatie
Begeleidende brief aan Tweede Kamer
Bericht Ministerie van IenW
Bericht Unie van Waterschappen
Reactie Algemene Waterschapspartij
Interview Hans Oosters i.v.m. Prinsjesdag
Kosten klimaatadaptatie volgens Sweco