In Amsterdam is gisteren het startsein gegeven voor de vervanging van de eerste en oudste drinkwaterleiding van Nederland. De klus wordt gecombineerd met werkzaamheden aan de N200, de vervanging van de bruggen bij Halfweg en een groene entree voor de hoofdstad.
Kroonprins Willem van Oranje gaf in 1851 de opdracht voor de aanleg van een drinkwaterleiding tussen de duinen in Kennemerland en Amsterdam, destijds een primeur. In totaal 8850 aan elkaar verbonden buizen overbrugden twee jaar later de afstand van 23 kilometer. Bij de Haarlemmerpoort kwam een tappunt, waar het water voor 1 cent per emmer werd verkocht.
Nu pompt Waternet op piekmomenten zo’n 4,6 miljoen liter duinwater per dag naar Amsterdam. De gietijzeren leidingen, die deels nog uit 1853 stammen, liggen in de dijk onder de Haarlemmerweg. Deze N200 begon als jaagpad langs de Haarlemmertrekvaart en ontwikkelde zich tot de belangrijkste verbindingsader tussen Haarlem en Amsterdam. Als eerste in Nederland kreeg het jaagpad in 1762 klinkerbestrating en een straatnaam.
Eerste spoorlijn
De volgende primeur was in 1839 de aanleg van de eerste spoorlijn van Nederland op de dijk, evenwijdig aan de trekvaart. Nu raast het autoverkeer over deze dijk, die daardoor ongeveer 1 centimeter per jaar zakt. Op sommige plaatsen is de dijk, nog altijd een belangrijke waterkering voor Amsterdam-West, nu 50 centimeter lager dan hij was.
De gemeente Amsterdam, Waternet, Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en Rijkswaterstaat werken nu samen in het project ‘De Nieuwe N200’ aan een integrale aanpak voor het gebied. ''We doen het in één keer goed’’, verklaarde minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat. ''De verschillende werkzaamheden vinden niet na elkaar, maar zoveel mogelijk tegelijkertijd plaats. Dat scheelt tijd, overlast en kosten.”
De drinkwatertransportleidingen worden een voor een vervangen, zodat de waterlevering gewoon door kan gaan. De twee nieuwe leidingen, met een totale lengte van 11.000 meter, komen niet onder maar naast de N200 te liggen. Dat maakt onderhoud in de toekomst makkelijker, omdat het dan niet nodig is om de weg helemaal af te sluiten. De oude leidingen blijven in de dijk liggen en worden opgevuld met schuimbeton.
Tijdscapsule
De dijk wordt maximaal een halve meter opgehoogd en het asfalt wordt vernieuwd. De nieuwe N200 wordt een stedelijke weg met een brede middenberm en bomen. De toegestane snelheid gaat omlaag naar 50 kilometer per uur en er komen nieuwe bruggen voor voetgangers en fietsers. Een ecopassage verbindt straks de natuurgebieden Spaarnwoude en Amstelland met elkaar.
De werkzaamheden zijn vorige maand al begonnen met het verleggen van leidingen en moeten in mei 2020 klaar zijn.
Tijdens de bijeenkomst gisteren werd een plaquette onthuld en zetten minister Van Nieuwenhuizen, wethouder Sharon Dijksma van Amsterdam, dijkgraaf Gerhard van den Top van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, Maarten van Aller van aannemer COO VolkerWessels Infradivisie en Raphaël Roquet van leverancier Saint-Gobain PAM Nederland hun handtekening op de nieuwe drinkwaterleidingbuis. Het idee is dat deze ‘tijdscapsule’ vrijkomt als de leidingen over vermoedelijk meer dan honderd jaar weer moeten worden vervangen.
MEER INFORMATIE
Website De Nieuwe N200