Met een nieuwe online tool van Deltares krijgen duin- en kustbeheerders inzicht in de gevolgen van de zeespiegelstijging of een stevige storm voor de duinen. Dat moet hen helpen bij dynamisch duinbeheer.
De tool is onderdeel van het driejarige EU-project ENDURE, waarin onderzocht wordt hoe de klimaatbestendigheid van duinen kan worden verbeterd via natuurlijke processen. Nederland werkt hierbij samen met België, Frankrijk en Engeland.
Marieke Eleveld''Het gaat om een heel nieuw instrument’’, vertelt kustexpert Marieke Eleveld van Deltares, die namens Nederland meewerkt aan het project. ''We hadden al wel zicht op de interactie tussen zee en kust tot aan de duinvoet, maar deze tool gaat een stap verder. Nu kunnen we ook het effect van bijvoorbeeld de zeespiegelstijging op de eerste duinenrij zien.’’
Daarvoor combineert de tool algemene morfodynamische concepten zoals de Wet van Bruun en de Sallenger Storm Impact Scale met golf- en stormvloed-reanalysis-data (ERA5 en GTSR). De tool is toegepast voor enkele Nederlandse kustprofielen, onder andere bij Bergen aan Zee.
Onmisbaar
Volgens Eleveld is een dergelijk instrument onmisbaar als we de klimaatverandering het hoofd willen bieden en de duinen willen laten meegroeien met de zeespiegelstijging. ''De vraag is in hoeverre de duinen stand houden bij een stijgende zeespiegel. Met deze tool kun je beoordelen wat er van de eerste duinenrij over is na een bepaalde zeespiegelstijging, stormvloed en golfoploop.’’
In de afgelopen decennia heeft de zeereep, de eerste duinenrij vanaf het strand, geprofiteerd van de zandsuppleties langs het Nederlandse strand. De wind nam een deel van dit zand mee en zette dit af op duinen, waardoor de zeereep groeide. Die wordt tegenwoordig vaker dynamisch beheerd, om de duinen gezond en levend te houden.
Daarvoor werden deze duinen gestabiliseerd door helmgras en kreeg het zand niet de kans om het achterliggende duingebied te beïnvloeden en het duingebied op een natuurlijke manier te verjongen.
Feedback
De tool, die onlangs in Egmond is gepresenteerd, moet duin- en kustbeheerders helpen na te denken over mogelijke, op het ecosysteem gebaseerde, klimaatbestendige oplossingen in hun duingebied. Eleveld: ''Het is niet per definitie erg als het water de duinen inspoelt, als je dankzij dynamisch duinbeheer de duinenrij daarachter maar op orde hebt.’’
Volgens Deltares is het nu zaak om het instrument door belanghebbenden te laten testen en feedback te krijgen.''Daarnaast willen we de tool uitbreiden door gebruik te maken van profielen van andere zandige kusten in onder andere België, Frankrijk en Groot-Brittannië’’, vertelt Eleveld.
''Mijn droom is dat duin- en kustbeheerders de tool gebruiken om het gesprek te kunnen voeren over de mogelijkheden en onmogelijkheden van een veerkrachtig duin- en kustgebied.”
Het ENDURE-project loopt tot eind 2020 en wordt medegefinancierd vanuit het Interreg 2 Zeeën-programma. De totale kosten zijn 2,1 miljoen euro.
MEER INFORMATIE
Link naar ENDURE-tool
Website over het ENDURE-project
Artikel over dynamisch kustbeheer
Artikel over zandsuppleties