Met een grootschalige studie wil Rijkswaterstaat meer inzicht krijgen in de effecten van zandwinning op de onderwaternatuur bij Ameland. Daarvoor worden op drie locaties ten noorden van het eiland meetframes met sensoren in zee geplaatst. De zandwinning is nodig voor kustonderhoud.
Elke paar jaar voert Rijkswaterstaat zandsuppleties uit om de kustlijn van Ameland op zijn plaats te houden. Komende zomer is het strand van Ameland-West aan de beurt, daarna de zeebodem bij Ameland-Oost. Het zand dat hiervoor gebruikt wordt, komt van de nabije Noordzeebodem.
In het programma Zand uit Zee werken Rijkswaterstaat en Stichting La MER (commerciële zandwinbedrijven) samen om de ecologische gevolgen van zandwinning uit de Noordzee te monitoren. Het onderzoek bij Ameland, dat loopt tot eind 2028, is hier onderdeel van.
Dit onderzoek moet duidelijk maken hoe het bodemleven eruitziet voor, tijdens en na de zandwinning. Dat wordt vergeleken met vergelijkbare plekken op de zeebodem in de omgeving waar geen zand wordt gewonnen.
Bodemmonsters
Daarvoor worden, naar verwachting volgende week, op drie locaties ten noorden van Ameland meetframes met sensoren op de zeebodem geplaatst: een bij de zandwinput en twee op vergelijkbare locaties in de buurt waar geen zand wordt gewonnen.
De locaties worden gemarkeerd met betonning. De meetframes, die vanuit Harlingen worden vervoerd, komen op een diepte van 20 tot 25 meter op de zeebodem te staan. Op de frames zijn sensoren bevestigd die eigenschappen van het zeewater meten, zoals stromingen en turbulentie, zuurstof en zoutgehalte.
Aanvullend worden bodemmonsters genomen om het bodemleven in kaart te brengen. Uiteindelijk hopen de onderzoekers meer te weten te komen over de omstandigheden die de terugkeer van het bodemleven kunnen beïnvloeden.
Partners
Voor het onderzoek werkt Rijkswaterstaat samen met Wageningen Marine Research, Deltares, Technische Universiteit Delft en het Nederland Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ). De stichting La MER, waarin commerciële zandwinbedrijven zich hebben verenigd, betaalt mee.
Begin vorig jaar kondigde Stichting De Noordzee aan samen met andere partijen vijf jaar lang onderzoek te gaan doen naar de impact van zandwinning in de Noordzee op de natuur (OR ELSE). De woordvoerder van Rijkswaterstaat Noord-Nederland kon vandaag niet zeggen hoe beide onderzoeken zich tot elkaar verhouden.
"In elk geval is het zo dat Rijkswaterstaat vanuit de Omgevingswet onderzoek moet doen om een vergunning te krijgen voor zandwinning."