Een consortium van kennisinstellingen en bedrijven gaat de effecten van micro- en nanoplastic deeltjes (MNPs) op de gezondheid van de mens onderzoeken. De ambitie is om methoden te ontwikkelen om de aanwezigheid van de plasticdeeltjes in het menselijk lichaam te meten, om te onderzoeken waar de deeltjes in het lichaam worden opgenomen en wat de effecten van de deeltjes zijn op het afweersysteem.
Het project met de naam Momentum duurt 3 jaar. Er is 5,4 miljoen euro beschikbaar, bijeengebracht door participerende partijen zoals ZonMw, TNO en Health~Holland. Ook het kennisinstituut Deltares doet mee. Het project is het vervolg op de kennisagenda Microplastics en Gezondheid, die deze week is aangeboden aan staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Stientje van Veldhoven.
De belangrijkste aanbeveling uit de agenda is dat er meer onderzoek nodig is naar de effecten van micro- en nanoplastics op de gezondheid van de mens. De kennisagenda ‘Wat doen microplastics in ons lichaam?’ is het resultaat van een verkenning die de organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie ZonMw heeft uitgevoerd in opdracht van het ministerie IenW. De verkenning laat zien, aldus ZonMw, dat de meest basale kennis over de effecten van de kleine plastic deeltjes op de gezondheid van de mens ontbreekt.
Onbekend
Plastic afval vervuilt de oceanen, rivieren en bodem. Dit plastic kan afbreken tot kleine deeltjes, de zogeheten micro- en nanoplastics die inmiddels in meer of mindere mate in voedsel, drinkwater en ook in de lucht voorkomen. “Terwijl de hoeveelheid microplastics in onze leefomgeving toeneemt, weten we maar heel weinig over de gevaren voor de gezondheid en hoe we die beter kunnen beschermen. Hoe groot precies die blootstelling is en wat microplastics in ons lichaam doen, is nog grotendeels onbekend”, aldus ZonMw.
Er is nog geen bewijs voor ernstige schadelijke effecten van microplastics, aldus de verkenning. “Toch is dat geen geruststellende mededeling; er is namelijk nog zeer weinig bekend over de gezondheidseffecten van de diverse microplastic deeltjes. Het is zelfs nog (vrijwel) niet mogelijk om microplastics in het menselijk lichaam te meten”, aldus ZonMw, dat in 2019 15 projecten is opgestart in het onderzoeksprogramma Microplastics & Health.
Meeliften
“Uit de eerste ZonM-projecten blijkt dat bepaalde bacteriën en virussen goed gedijen op plastic en dus met MNPs kunnen meeliften het lichaam in. We willen nu verder onderzoeken wat het effect hiervan op onze gezondheid is”, zegt toxicoloog Dick Vethaak, tevens projectleider van Momentum.
“Als we weten wat er werkelijk in het lichaam wordt opgenomen en wat de effecten daarvan zijn, kunnen we samen met de industrie zoeken naar oplossingen om blootstelling te voorkomen”, stelt Juliette Legler van de Universiteit Utrecht en hoogleraar Toxicologie en eveneens projectleider van Momentum.
Deltares
Deltares is een van de kennisinstellingen die participeert in het onderzoek. In samenwerking met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC) gaat het instituut de microbiële risico’s van microplastics voor de menselijke gezondheid onderzoeken. Daarbij wordt uitgezocht welke risicovolle micro-organismen vanuit het milieu met microplastics meeliften en waar mensen mee in contact komen. Voorts onderzoekt het kennisinstituut of en welke micro-organismen microplastics afbreken.
MEER INFORMATIE
Kennisagenda ‘Wat doen microplastics in ons lichaam?’ (pdf)
