Onderzoek: grote meren kampen wereldwijd met significant waterverlies

De grootste meren en waterreservoirs in de wereld verliezen veel water. Dat is voor meren grotendeels toe te schrijven aan de opwarming van het klimaat, toenemende verdamping en menselijk watergebruik. Waterreservoirs verliezen opslagcapaciteit door met name sedimentatie.

Dat schrijven onderzoekers in een artikel dat is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Science. De onderzoekers analyseerden de 1.972 grootste meren ter wereld aan de hand van satellietwaarnemingen, klimaatmodellen en hydrologische modellen. “Meer dan de helft van de grote meren kende een aanzienlijk waterverlies”, aldus het onderzoek.

In de onderzoeksperiode nam het watervolume jaarlijks af met 21,5 gigaton, wat cumulatief neerkomt op 602,28 km³ volumeverlies. Dat is gelijk aan het totale waterverbruik in de VS in 2015, aldus de onderzoekers.

De onderzoekers stelden ook vast dat er meren zijn die meer water bevatten; ruwweg een kwart (24 procent) van de grote meren kende een aanzienlijke waterwinst in de onderzoeksperiode. Die waren vooral te vinden in gebieden waar dammen werden gebouwd en in afgelegen of dunbevolkte regio's, zoals het Binnen-Tibetaanse Plateau en de noordelijke Grote Vlakten van Noord-Amerika.

Het verlies aan watervolume in de meren doet zich voor in het westen van Centraal-Azië, het Midden-Oosten, het westen van India, het oosten van China, Noord- en Oost-Europa, Oceanië, de Verenigde Staten, het noorden van Canada, zuidelijk Afrika en het grootste deel van Zuid-Amerika.

"Onze bevindingen komen in grote lijnen overeen met bestaande studies over de menselijke invloed op het Aralmeer", de Dode Zee en het Urmia-meer, schrijven de onderzoekers. Maar nieuw is dat dat ook geldt voor andere grote meren, zoals het Saltonmeer in Californië en het Mar Chiquita-meer in Argentinië.

De onderzoekers schatten dat ruwweg een kwart van de wereldbevolking in stroomgebieden met waterverliezende meren wonen, gelijkelijk verdeeld over droge en vochtige gebieden. In deze regio’s is sprake van zoetwaterafname, aantasting van het milieu en vermindering van de energie uit waterkracht. Dat onderstreept, aldus de onderzoekers, het belang van beter waterbeheer.

Effectieve inspanningen voor waterbehoud kunnen bijdragen aan herstel van de wateropslag, zoals blijkt uit het succes van het herstel van het Sevanmeer door de invoering van waterbeschermingswetten in Armenië, aldus het onderzoek.