Alleen al door het verlies aan ijs in Groenland zal de zeespiegel met minimaal 27 centimeter stijgen. Maar als de lijn van het piekjaar 2012 wordt doorgetrokken, is zelfs 78 centimeter een realistisch scenario. Dat blijkt uit een Europees onderzoek.
Groenland verliest tegenwoordig in de zomerperiode meer ijs dan er in de winter door sneeuw bijkomt en is daarmee een van de grootste bronnen van de hedendaagse zeespiegelstijging. Het tekort ontstond na de jaren tachtig, onder meer door een toename van de afvloeiing van smeltwater op het oppervlak. In het onderzoek waarbij wetenschappers van de Universiteit Utrecht en Technische Universiteit Delft betrokken zijn, is op een nieuwe manier het effect voor de zeespiegel berekend. Dat leidt tot hogere uitkomsten dan bij eerdere studies.
Veel dood ijs
Waar tot nu toe het ijsverlies in Groenland werd ingeschat met computermodellen, gebruikten de onderzoekers satellietmetingen van het verlies aan ijs en de omvang van de ijskap tussen 2000 en 2019. De voorspellingen zijn volgens hen hierdoor nauwkeuriger. Minimaal 3,3 procent van het totale ijsvolume van Groenland ofwel 110 biljoen ton ijs zal verloren gaan, ook als de opwarming van de aarde uiterst beperkt blijft (zie infographic).
Deze afname heeft te maken met zogeheten zombie-ijs: ijs dat nog vastzit aan grotere gletsjers maar hierdoor niet meer wordt gevoed, omdat de gletsjers minder sneeuw krijgen door de klimaatverandering. Het is dood ijs dat gaat smelten en in de oceaan terechtkomt.
Conservatief minimum
Als gevolg van dit smelten van de ijskap zal de zeespiegel in de periode met minstens 27,4 centimeter (± 6,8 centimeter) stijgen. Onderzoeksleider Jason Box noemt het een “zeer conservatief minimum” in een bericht op de site van de Geological Survey of Denmark and Greenland (GEUS). “Realistisch gezien zal dit cijfer meer dan verdubbelen binnen een eeuw. Want in het te verwachten scenario dat de opwarming van de aarde alleen maar doorzet, zal de bijdrage van de Groenlandse ijskap aan de zeespiegelstijging alleen maar toenemen.”
Het onderzoeksteam keek specifiek naar het piekjaar 2012 toen er in Groenland bijna drie keer zoveel ijs verloren ging als het jaarlijkse gemiddelde. Als dit normaal wordt, is een zeespiegelstijging van 78,2 centimeter (± 13,5 centimeter) mogelijk. De onderzoekers hebben het over een onheilspellende prognose voor het traject van Groenland in hun artikel in het tijdschrift Nature Climate Change.
Vanwege de toegepaste methode bevat de studie geen aanduiding van het tijdsverloop van het smelten van de Groenlandse ijskap en de stijging van de zeespiegel. “Maar op basis van onze waarnemingen is het aannemelijk dat het grootste deel van de voorspelde zeespiegelstijging deze eeuw zal plaatsvinden”, aldus Box.
Bron: GEUS