Met pompgestuurde onderwaterdrains kan de grondwaterstand in veenweidegebieden veel beter op peil gehouden worden dan met reguliere onderwaterdrains. Dat blijkt uit een veldproef van Wageningen Livestock Research. Deze ‘drukdrains’ bieden volgens de onderzoekers dan ook perspectief voor het verminderen van bodemdaling en CO2-uitstoot.

In de zomer verhogen de drukdrains de grondwaterstand aanzienlijk verder dan de gangbare onderwaterdrains, constateerden ze. Daardoor dringt er minder zuurstof in de bodem en is het veen beter beschermd tegen de afbraak door bacteriën. "In potentie vermindert hierdoor de maaivelddaling en broeikasgasemissie."

2402 Ids HovingIdse HovingDe veldproef liep van 2016 tot 2020 op het melkveeproefbedrijf KTC Zegveld. "We zoeken naar mogelijkheden om de grondwaterstand zo hoog mogelijk te houden", vertelt Idse Hoving, een van de onderzoekers van Wageningen Livestock Research. "Het is ook in het belang van de boer als de maaivelddaling geremd wordt."

Pompgestuurde onderwaterdrains worden al wel experimenteel ingezet door bijvoorbeeld het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR), dat ook meebetaalde aan het onderzoek. Het onderzoek in Zegveld laat volgens Hoving zien hoe effectief ze zijn.

Waterput
Uit de proef in Zegveld blijkt dat het verhogen van slootpeilen onvoldoende helpt voor extra wateraanvoer in percelen wanneer het grondwater door een neerslagtekort is gedaald. Onderwaterdrains zorgen voor een verbetering, maar met drukdrains kan de grondwaterstand daadwerkelijk gestuurd worden.

Onderwaterdrains liggen onder slootpeil en kunnen zowel draineren als infiltreren, dus water aan- en afvoeren in veenweidepercelen. De werking is echter sterk afhankelijk van het drukverschil tussen het slootpeil en de grondwaterstand, legt Hoving uit.

Door de drainbuizen via een verzamelbuis aan te sluiten op een waterput, kan met een pomp het drukverschil tussen oppervlaktewater en grondwater vergroot worden. Daardoor zijn in de zomer hogere grondwaterstanden te realiseren.

"De waterput is eigenlijk een soort miniwatertoren", verklaart Hoving. "Je kunt het peil onafhankelijk van het slootpeil regelen. Daarvoor hebben we een prototype webapplicatie ontwikkeld die de aansturing van het systeem ondersteunt en onnodig in- en uitpompen van water voorkomt."

Resultaten
De resultaten laten zien dat de drukdrains het verschil in grondwaterstanden gemiddeld met 49 procent verkleinden ten opzichte van het referentieniveau. In de zomer was dit nog meer. Voor onderwaterdrains op de sloot was dit zowel in de winter als in de zomer 20 procent.

De gemiddelde grondwaterstand lag bij drukdrains 2,5 centimeter en bij onderwaterdrains 2 centimeter hoger dan de gemiddelde grondwaterstand van de referentie.

Naast HDSR betaalden ook Veenweiden Innovatiecentrum (VIC), ZuivelNL, de provincies Utrecht en Zuid-Holland, Waternet, Wetterskip Fryslân en het Kennis Basisprogramma 34: Circulair en Klimaatneutraal Project KB-34-005-001 (Veengebieden in nieuwe circulaire en klimaatpositieve productiesystemen) mee aan het onderzoek.

 

MEER INFORMATIE
Rapport 'Precisiewatermanagement op veenweidegrond met pompgestuurde onderwaterdrains'

Voor het reageren op onze artikelen hebben we enkele richtlijnen. Klik hier om deze te bekijken.

Het kan soms even duren voor je reactie online komt. We controleren ze namelijk eerst even.

Typ uw reactie hier...
Cancel
You are a guest ( Sign Up ? )
or post as a guest
Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.

Interessant artikel? Laat uw reactie achter.

(advertentie)

Laatste reacties op onze artikelen

Bij de discussie over natuurlijke systemen komt altijd de opmerking over benodigde ruimte naar voren. Hoeveel is dat?
In het genoemde Stowa rapport wordt een onderscheid gemaakt naar:
Op basis van de nadere uitwerking kunnen technologen en beleidsmedewerkers van waterschappen een gefundeerde keuze maken voor een natuurlijk systeem, afhankelijk van de specifieke situatie op een RWZI en de gekozen opties:
A. Toepassing van een enkel systeem als ‘stand alone’ techniek als uitbreiding van de RWZI, voor upgrading van het effluent (afloop nabezinktank).
B. Als inpassing in een integraal natuurlijk systeem wat naast effluentbehandeling ook recht doet aan de omgeving en waarbij functies zoals het creëren van natuurlijk, levend water, effluentbuffering, recreatie en natuur gecombineerd worden.
De Waterharmonica's nemen de meeste ruimte in, zeker omdat voor een goede verwijdering van medicijnen laag tot zeer lage belaste Waterharmonica's nodig zijn (zie ook Stowa 2013-07). Dus een hydraulische belasting van zeker niet meer dan 0,05 m/dag. Ofwel een ruimte beslag van 2,5 tot 3,75 m2 per inwoner.
Het totale debiet aan gezuiverd afvalwater in Nederland is ca. 2.000.000 m3 per jaar (CBS, data 2020). Dit zou dan neerkomen op een totaal netto ruimte beslag van 4.000 ha in heel Nederland. Zeg 5.000 tot maximaal 10.000 ha. Dit lijkt veel, maar het is wel met gestapelde belangen en mogelijkheden. Stel 25 cm waterberging: 10.000.000 waterberging, stel dat een kwart van de Waterharmonica's als KRW-waardig wordt beschouwd (is best wel reëel): 500 tot 1.000 ha.... En dan nog recreatie, natuur, CO2-vastlegging, stikstofrechten? Vrienden maken, bufferzones rond de rwzi's. Een voorbeeld van een zoektocht, uitgevoerd door het Wetterskip Fryslân: http://www.waterharmonica.nl/reports/LW289-47_005-rapd02-waterharmonica.pdf. Op weg naar 2027?
Ruud Kampf
Rekel/water
Ik ben niet helemaal thuis in de bestuursvorm van een Waterschappen, maar wat staat er nu precies in dit bericht?
Dus bij hoogheemraadschap Delfland kies je een partij. Vervolgens hebben een paar partijen meer zetels dan andere. Daarna wordt er een Bestuursakkoord getekend door alle partijen, waar ook de minder grote (verliezende) partijen zeggenschap in hebben? Er staat ook: "De gezamenlijk gekozen hoogheemraden vertegenwoordigen in het dagelijks bestuur alle fracties". Wat betekent het dan om een fractie te vertegenwoordigen in de praktijk?
In het geval van hoogheemraadschap Delfland is stemmen op een partij dus niet super zinvol, omdat daarna toch met alle andere partijen wordt samengewerkt om tot een Bestuursakkoord te komen. Grote partijen hebben dan niet meer te bepalen dan kleine partijen?
Ieder waterschap zou zoiets voor de eigen provincie, verzorgingsgebied moeten hebben.
Kunnen jullie aub even beter op spelling checken; al jullie artikelen staan vol fouten.
@Willem VroomNatuurlijk hoort de landbouwsector niet mee te betalen aan deze denkfout van Rijkswaterstaat. Dit had men met het maken van de plannen kunnen weten. De kostenpost en eventuele gevolgschade dient geheel voor rekening van het scheepvaartverkeer gebracht te worden.

Zelf reageren? Dat kan onder alle artikelen met een Mijn H2O/KNW account.

Aanmelden voor H2O Nieuws
Ontvang twee keer per week het laatste waternieuws in je mailbox!