In een windmolenpark op de Noordzee ten westen van IJmuiden is een vijf jaar durend demonstratieproject met kunstmatige oesterriffen van start gegaan. De hoop is dat de oesters zich ook op andere delen van de bodem voortplanten.
De kunstriffen zijn afgelopen maandag geïnstalleerd in een gebied van drie hectare in Windpark Eneco Luchterduinen. Dit park bevindt zich op de Noordzee op 23 kilometer ten westen van IJmuiden. Met een installatieschip van waterbouwbedrijf Van Oord zijn op twintig meter diepte oestertafels geplaatst. Het gaat om kooien met platte oesters die worden beschermd door rifballen.
Het was een spannend maar ook een mooi moment, zegt Marc Timmermans van Stichting De Noordzee. “Spannend omdat voor de eerste keer rifstructuren in de zee zijn geplaatst met een kraan vanaf een schip. Mooi omdat het allemaal goed is gegaan. De oestertafels zijn precies op de juiste plek terechtgekomen.”
Versterken van onderwaternatuur
Het is de eerste pilot die wordt gehouden in het kader van het project De Rijke Noordzee van Natuur & Milieu en Stichting De Noordzee. In dit project dat vijf jaar duurt draait het om het versterken van de onderwaternatuur in windparken. Bij de pilot in de buurt van IJmuiden wordt samengewerkt met ASN Bank, Eneco en Van Oord.
Volgens Timmermans is een windpark een aantrekkelijke locatie voor natuurontwikkeling. “Hier is vissen over de bodem verboden vanwege de stroomkabels. Ook kan het zeeleven zich hechten aan de palen van windmolens. Je kunt dus iets goeds doen voor de natuur onder water. Er zijn nu nog vrij weinig windparken in de Noordzee, maar dat aantal gaat in de toekomst sterk groeien.”
Bureau Waardenburg, Sas Consultancy en Wageningen Marine Research houden de wetenschappelijke vinger aan de pols. Timmermans: “Het is nog lastig te zeggen hoe de natuur zich in 2022 heeft ontwikkeld, wanneer de kunstmatige onderdelen van de riffen moeten worden verwijderd. Het belangrijkste is dat wij hopen dat de oesters zich hebben voortgeplant, ook op andere delen van de bodem. Op termijn levert dit een schuilplaats op voor onder meer kleine vissen, krabben en kreeften. Dat zal echter net wat langer duren dan de looptijd van de pilot.”
Tot het voorjaar worden de nieuwe oesterriffen even met rust gelaten. “Dan gaan de onderzoekers met onderwatercamera's kijken hoe zij erbij liggen. Op basis van de resultaten bepalen we welke volgende stap we nemen.”
Meerdere testlocaties
Bij Schiermonnikoog vindt in het Gemini Windpark een vergelijkbare proef plaats, op initiatief van het Wereld Natuur Fonds en ARK Natuurontwikkeling. “We werken daarmee samen door kennis te delen. Er zijn verschillende testlocaties nodig om te ontdekken welke soorten kunstriffen het beste werken en wat daarvoor gunstige omstandigheden zijn.”
Het plan is om ook op andere plekken in de Noordzee pilots te starten. Daarvoor is wel financiering nodig, zegt Timmermans. “In deze fase zitten we nu. Een aantal partijen is geïnteresseerd om mee te doen, maar nog niets is definitief.” Vanwege het dynamische karakter van de Noordzee is het ingewikkeld om snel veel kennis te verkrijgen, besluit Timmermans. “We weten nog niet zo goed wat de oesterriffen gaan doen. Spannend!”
Meer informatie
Bericht over pilot in windpark Luchterduinen
Informatie over project De Rijke Noordzee
Informatie WUR over oester terug in Noordzee
Natuurlijk is het slim als bedrijven afhaken, met duurzamere zuivering, eventueel gevolgd tot eigen directe lozing in gebied, en vervolgens tot eigen waterhergebruik. Prima.
Maar aub geen dogma. We spreken nog steeds over stedelijk afvalwater, waarbij het bedrijfswater zeker af en toe een waardevolle bijdrage is in de gehele keten.
In @KNW, @skiw, @vemw @dbc verband nog maar eens over spreken.