Wie denkt droogte en watertekort te kunnen oplossen met de aanleg van nieuwe dammen en waterreservoirs, vergist zich. Op termijn leidt dat juist tot grotere problemen, betoogt een multidisciplinaire groep van wetenschappers.
Het bouwen van stuwdammen en reservoirs is een van de meest gebruikte methoden om droogte en watertekort tegen te gaan. ''Maar meer watertoevoer leidt tot een grotere watervraag, waardoor de voordelen van een reservoir weer worden ondermijnd’’, legt hydroloog Niko Wanders van de Universiteit Utrecht uit.
Samen met negen andere droogte-onderzoekers uit binnen- en buitenland publiceerde hij hierover een artikel in het tijdschrift Nature Sustainability. De auteurs spreken daarin van een vicieuze cirkel: een nieuw tekort wordt opgelost door meer reservoiropslag en dus meer consumptie, tot het volgende tekort zijn intrede doet.
Reservoireffect
Ze noemen deze vicieuze cirkel het ‘reservoireffect’. Dat wil zeggen dat een te grote afhankelijkheid van waterreservoirs de potentiële schade door droogte en watertekort verhoogt. Het is minder hard nodig om voorbereid te zijn op droogte, en daardoor is de negatieve impact van een watertekort groter.
Het is volgens de onderzoekers ook niet erg duurzaam om een watertekort dat wordt aangewakkerd door een verhoogde toevoer, te bestrijden met een nog grotere toevoer.
Ze raden daarom aan minder afhankelijk te worden van grote waterinfrastructuren, zoals dammen en reservoirs, en meer tijd en energie te steken in waterbesparende maatregelen, zoals efficiënte (druppel)irrigatie. Daardoor daalt wordt de vraag naar water vanzelf; er is immers minder water nodig voor irrigatie in tijden van droogte.
Hoog waterverbruik
In Nederland ligt het waterverbruik per hoofd van de bevolking hoog. Tijdens een periode van droogte, zoals we afgelopen zomer meemaakten, is het bouwen van waterreservoirs in Duitsland en Zwitserland volgens Wanders geen slimme oplossing.
''Om de uitdagingen van een veranderend klimaat met meer droogte en watertekort te kunnen hanteren, zullen we structurele maatregelen moeten bedenken om de Nederlandse waterconsumptie te verlagen”, meent hij.
