Waterschap Rivierenland is een alliantie met marktpartijen aangegaan bij een dijkversterkingsproject in de buurt van Gorinchem. De gunning is voor honderd procent gebaseerd op kwaliteit.
De 23 kilometer lange dijk langs de Waal tussen Gorinchem en Waardenburg is toe aan een grondige opknapbeurt. Delen van deze primaire waterkering voldoen niet meer aan de nieuwe wettelijke veiligheidsnormen en moeten worden versterkt. Waterschap Rivierenland heeft de opdracht gegund aan de combinatie Waalensemble. Hiervan maken de bedrijven Heijmans, GMB en de Vries & van de Wiel deel uit, terwijl Royal HaskoningDHV als adviseur optreedt.
Bijzonder is de samenwerkingsvorm. Het waterschap en het marktconsortium bundelen hun krachten binnen de Graaf Reinaldalliantie, genoemd naar een graaf uit de veertiende eeuw die vernieuwend was op het gebied van waterveiligheid. Een nieuwe manier van werken voor Waterschap Rivierenland, vertelt projectmanager Gert-Jan Goelema. “En eigenlijk ook voor Nederlandse waterschappen in het algemeen. De enige andere alliantie is die van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier bij de Markermeerdijken. Met de alliantie creëren we een soort nieuwe onderneming. Ik doe zelf hieraan mee en stel me zo ook voor. Dat is even wennen.”
Echt nieuw is volgens Goelema dat de verkenning, planuitwerking en realisatie van de dijkversterking in één keer zijn aanbesteed. “Daarvan ken ik geen voorbeelden.” Ook uniek is de aanpak van de aanbesteding. “Wij hebben voor honderd procent aanbesteed op kwaliteit. Een erg belangrijk aspect is de samenwerking binnen het team van Waalensemble; dat telde voor de helft mee. Ook hebben we beoordeeld op het plan van aanpak en het financieel plan.”
Bij het financieel plan gaat het niet om hoeveel iets kost, aldus Goelema. “Voor ons is de transparantie bij de opbouw van een prijs belangrijk. Het budget voor de dijkversterking is nog niet bepaald. Dat hangt af van de keuzes die we in de alliantie maken om tot een voorkeursalternatief te komen. Op basis van het financieel plan berekent de alliantie dan de kosten.”
Behalve de innovatieve samenwerkingsvorm is ook de participatie van de omgeving van groot belang. “Dat is de tweede pijler onder het project”, zegt Goelema. “De bewoners rond de dijk, ongeveer honderd betrokkenen, hebben het afgelopen jaar plannen voor hun woonomgeving gemaakt. Vanuit het project is dat proces gefaciliteerd, maar niet gestuurd. Sinds april zijn de bestuurders van provincie en gemeenten aangehaakt. De alliantie trekt nu in dit proces mee op. “
De Graaf Reinaldalliantie presenteert naar verwachting in het najaar van 2018 een voorkeursalternatief. Daarna gaat het voorstel de verschillende procedures in. Goelema: “Onze bedoeling is dat de werkzaamheden in 2020 beginnen en de dijk eind 2022 veilig is. Medio 2023 hopen we helemaal klaar te zijn. Een mooie uitdagende klus.”
Lees hier meer over de dijkversterking tussen Gorinchem en Waardenburg.
Eerlijker voor de boeren en de maatschappij.
Het pleidooi voor meer overleg in het kader van grensoverschrijdend waterbeheer met Duitsland en België, maar ook met Luxemburg, Frankrijk en Zwitserland, is wel steekhoudend. Het stroomgebied van de Rijn beslaat naast Nederland immers Zwitserland, Duitsland en Frankrijk. Stroomgebied van de Maas beslaat naast Nederland ook Frankrijk, Luxemburg, België en Duitsland. Voor zover ik weet zijn er in waterschapverband slechts een aantal pilots hier momenteel concreet mee bezig o.a. via het ontwerpen en operationaliseren van grensoverschrijdend waterbeheer rondom de Overijsselse Vecht en ook voor delen van het Roer stroomgebied dat aansluit op de Maas. Ruimte voor de rivieren in Nederland gaat maar beperkte impact hebben als niet eenzelfde inhaalslag gaat plaatsvinden in de bovenstrooms genoemde landen.
Acht kennisinstituten uit Nederland, België, Duitsland en Luxemburg gaan daarom onder coördinatie van Deltares onderzoek doen naar beter beheer van grensoverschrijdende regionale stroomgebieden. De watersnood in juli 2021 heeft geleerd dat autoriteiten hier geen goed overzicht over hebben en dat kennis over de overstromings- en droogterisico’s langs de kleinere grensoverschrijdende zijrivieren van de Maas en Rijn nog heel versnipperd is.
Het artikel stelt terecht dat voor grensoverschrijdend waterbeheer nog te weinig urgentie is.