De boswachters van Natuurmonumenten inventariseerden de afgelopen weken de gevolgen van de droogte in hun natuurgebieden. Volgens Natuurmonumenten zijn de gevolgen van de droogte nu al duidelijk zichtbaar in de natuur. De organisatie roept daarom op tot dringende maatregelen, bijvoorbeeld het beperken van beregening uit grond- en oppervlaktewater. “Herfstkleuren in juni zijn ontzettend alarmerend.”
Wiebe BorrenHet is de derde droge zomer op rij en dat is ook in de natuur te merken omdat de natuur nog niet hersteld is van de vorige droogteperiode en deze dit jaar al tijdens het broed- en bloeiseizoen is begonnen. “Ik ben echt geschrokken van de berichten van onze boswachters,” zegt Wiebe Borren. Borren is hydroloog bij Natuurmonumenten. “We zien dragende soorten uit het ecosysteem, waaronder heide en bomen, afsterven. In eerdere jaren hadden vooral naaldbomen te lijden onder de droogte. Dit jaar zien we al dode of zwakke beuken en eiken. Op sommige plekken hebben we herfstkleuren in juni. Dat is ontzettend alarmerend.”
Maatregelen
De natuurorganisatie vraagt om een aantal maatregelen die per direct genomen zouden moeten worden. Zo wil Natuurmonumenten dat er in principe binnen 500 meter van beschermde natuur geen grondwater wordt opgepompt om te beregenen. In het hoger gelegen deel van het land moet volgens Natuurmonumenten sowieso terughoudend worden omgegaan met beregening. Daarnaast moeten beregeningsverboden en gebruiksbeperkingen strikter nageleefd en gecontroleerd worden.
Grondwater
“Beregeningsverboden uit oppervlaktewater leiden er eenvoudigweg toe dat agrariërs grondwater gaan oppompen. Uit hun perspectief is dat logisch en verklaarbaar,” stelt Borren. “Maar voor de natuur is het funest. Ook de beregenings- of beperkingsverboden van oppervlaktewater moeten worden aangescherpt. Het is weliswaar een druppel op een gloeiende plaat, omdat het neerslagtekort een feit is. Maar als we de natuur tenminste de kans willen geven om in het najaar en de winter te herstellen, mogen we de waterstanden nu niet nog verder gaan verlagen.”
Landelijke coördinatie
Naast de maatregelen, die nu genomen zouden kunnen worden, wil Natuurmonumenten dat Nederland zich beter voorbereidt op perioden van droogte. Daar is volgens Borren een serieuze beleidsverandering voor nodig.
Borren: “Dan denk ik aan een andere inrichting van het landschap, een andere omgang met natschade en een andere omgang met het grondwater. Op dit moment bekijken we op landelijk niveau de droogte en het watertekort nog heel erg vanuit het perspectief van de grote rivieren en het IJsselmeer. Daardoor wordt nog niet gesproken van ‘feitelijk watertekort’, terwijl op de hoge zandgronden en in de beekdalen de droogtecrisis echt al weken aan de gang is. We hebben helemaal niet in beeld hoeveel grondwater er precies wordt onttrokken. Dit deel van het waterbeleid laten we over aan de decentrale overheden. Terwijl we er volgens mij alleen iets aan kunnen doen met een landelijke crisiscoördinatie en grondwaterbeleid.”
LEES OOK:
Bericht op de website van Natuurmonumenten
Bericht H2O over eerdere oproep Natuurmonumenten en andere natuurorganisaties over de omgang met droogte