Na de overstromingen van vorig jaar in Zuid-Limburg hebben vijf natuurorganisaties de handen ineen geslagen om wateroverlast in de toekomst te voorkomen. Via het Fonds Natuurkracht stellen ze geld beschikbaar voor initiatieven die de wateropvangcapaciteit in het gebied vergroten.
Het Wereld Natuur Fonds, ARK Natuurontwikkeling, Natuurmonumenten, het Limburgs Landschap en de Natuur & Milieufederatie Limburg stellen, gesponsord door de Nationale Postcode Loterij de komende twee jaar in totaal een miljoen euro ter beschikking. Per project kan tussen 10.000 en de 100.000 euro worden aangevraagd. De initiatiefnemers willen de projecten ook monitoren en onderzoeken om zo best practices te identificeren.
Marjon Heutmekers“We willen met goede voorbeelden laten zien hoe de natuur letterlijk de sponswerking van het gebied versterkt. Hoe we met natuurlijke maatregelen de druppels vertragen. Zodat uiteindelijk bij extreme weersomstandigheden de gevolgen minder erg zullen zijn”, zegt Marjon Heutmekers. Namens het Wereld Natuur Fonds is zij onafhankelijk projectleider van Natuurkracht.
Bij de initiatieven die de natuurorganisaties willen ondersteunen, is het volgens Heutmekers van fundamenteel belang dat de natuur als bondgenoot wordt beschouwd. “Van eigen achtertuin tot de akkers; op zoveel plekken kunnen we meer natuurgerichte maatregelen nemen. Met dammen of betonnen buffers alleen komen we er niet.”
In eerder onderzoek toonde Natuurmonumenten al aan dat het Geuldal als natuurlijke klimaatbuffer voor Limburg functioneerde tijdens de overstromingen van 2021. “Die kracht kan nog veel meer worden uitgebreid, daarom wordt er in het project ook onderzoek gedaan voor specifieke maatregelen in het Geul- en Gulpdal. Daarbij helpen natuurgerichte maatregelen ook bij de aanpak van andere uitdagingen, als de stikstof- en de biodiversiteitscrisis”, stelt Heutmekers. Als voorbeeld noemt ze een projectvoorstel dat nu in behandeling is om bosschages aan te leggen in het bed van de Geul.
Het is een project voor enkele kilometers aan bosschages. “Het is in die zin dus een soort pilot, waarbij de initiatiefnemers willen laten zien dat deze natuurgerichte maatregel bijdraagt aan de waterveiligheid, bijvoorbeeld door het afremmen van de stroomsnelheid, maar ook aan de biodiversiteit. Want de bosschages vormen weer een aantrekkelijke leefomgeving voor dieren en insecten.”
Het vorig jaar opgezette fonds is met name bedoeld om samenwerkingen te stimuleren. “Met deze gelden willen we mensen samenbrengen rond het concept ‘de natuur als bondgenoot’. Overheden kunnen daarbij geen hoofdaanvrager zijn, maar wel participeren in initiatieven van stichtingen, verenigingen of groepen betrokkenen als omwonenden of agrariërs.”