Minister van Infrastructuur en Waterstaat Cora van Nieuwenhuizen wil 100 miljoen euro extra vrijmaken uit het Deltafonds om Nederland beter te wapenen tegen de droogte. De bewindsvrouw heeft daar vandaag een brief over gestuurd naar de Tweede Kamer. Het beschikbaar stellen van extra geld kondigde de minister vanmorgen aan tijdens een bezoek aan Twente waar ze zich liet voorlichten over de verdroging van het gebied in het oosten.
Met 100 miljoen euro extra, komt er in totaal 250 miljoen euro vrij uit het Deltafonds voor de droogteaanpak in de komende jaren, schrijft de minister. Het geld wordt beschikbaar gesteld in het kader van de tweede fase van het Deltaprogramma Zoetwater (2022-2027). De 250 miljoen euro wordt aangevuld met ongeveer 550 miljoen euro 'vanuit de regio' (waterschappen, provincies, drinkwaterbedrijven), zodat er bij elkaar zo’n 800 miljoen euro beschikbaar is voor noodzakelijke aanpassingen, schrijft de minister aan de Kamer.
Met die aanpassingen bedoelt Van Nieuwenhuizen onder meer "het verbeteren van de doorvoer van de Krimpenerwaard en het beperken van externe verzilting bij de Afsluitdijk, maar ook voor innovatieve projecten zoals experimenteren met natte teelten op natte gronden, het verbeteren van de bodemstructuur van kleigronden en de teelt van zouttolerante gewassen onderzoeken in Noord-Nederland". In de kansrijke maatregelen voor de tweede fase van Deltaprogramma noemt de minister ook hergebruik van effluent van rioolwaterzuiveringsinstallaties in Noord- en West- Nederland en de Zuidwestelijke Delta.
Record
Het is nu voor het derde jaar op rij extreem droog, aldus de minister. "Dit jaar hebben we weer een record gebroken: het grootste neerslagtekort op 1 juni ooit gemeten. In delen van het land, en met name in het oosten en zuiden, dreigt door de aanhoudende droogte opnieuw een watertekort.”
Vanochtend nam de bewindsvrouw zelf poolshoogte in het oosten. Ze werd door dijkgraaf Stefan Kuks van waterschap Vechtstromen bijgepraat tijdens een bezoek aan de Springendalsebeek in Hezingen. Ook werd het Reggedal in Hellendoorn bezocht.
De waterschappen trekken aan de bel bij de minister omdat in Overijssel en ook de Achterhoek het tekort aan zoet water nijpend wordt. De ernst van de problemen werd afgelopen pinksterweekend duidelijk toen drinkwaterbedrijf Vitens in een aantal gemeenten de drinkwatervoorziening in gevaar zag komen.
De plaatsen waar de waterdruk afnam, lagen veelal op de hoger gelegen zandgronden in het oosten, zoals Enschede, Hof van Twente, Luttemerberg, Lemelerveld en Dinkelland. De problemen werden veroorzaakt door extreem hoog watergebruik in het Pinksterweekend en (structureel) de droogte.
Nieuwe normaal
Dijkgraaf Kuks zei dat er ook in het watergebruik toegewerkt moet worden naar het 'nieuwe normaal'. Hij riep op tot een meer landelijke sturing op de beschikbaarheid van water en tot een bewuster gebruik van water.
Kuks: “Als het weken achter elkaar niet regent, is er simpelweg te weinig zoetwater in Oost Nederland. We moeten het dan doen met het water dat nog over is. Niet alles is dan meer mogelijk. We zullen kritischer moeten kijken naar de functies die veel water nodig hebben en het water eerlijker moeten verdelen. We zullen anders met water om moeten gaan.” Hij noemde als voorbeeld de bloemen- en bomenteelt, sectoren waarin het waterverbruik hoog ligt.
Van Nieuwenhuizen maakte een vergelijking met 2018, toen in de droge zomer schepen met zoet water klaarlagen om de drinkwaterproductie van het Noord-Hollandse drinkwaterbedrijf PWN veilig te stellen, een maatregel die bijna moest worden toegepast omdat het water in het IJsselmeer bij het innamepunt in Andijk te zout dreigde te worden voor de drinkwaterproductie. Het kan nu zover komen dat boeren niet meer alle gewassen mogen beregenen, zei ze.
Update 04/06 17:20 uur: bericht aangevuld met informatie uit de Kamerbrief van de minister over extra geld voor droogte.
MEER INFORMATIE
H2O-bericht Vitens kan watervraag niet meer aan en roept op tot zuinig watergebruik
PDF Kamerbrief 'Extra ambitie Deltaprogramma Zoetwater'