De Noordzee verandert volgens Natuur & Milieu, Stichting De Noordzee, Vogelbescherming Nederland en het Wereld Natuur Fonds in een industriegebied. Deze milieuorganisaties roepen de overheid daarom op een internationaal masterplan te ontwikkelen met natuur als uitgangspunt.
In hun nieuwe Noordzeevisie voor 2040 schetsen de samenwerkende milieuorganisaties welke acties er nodig zijn tussen nu en 2040 om het ecosysteem van de Noordzee te herstellen.
Peter de Jong“De waarde van de Noordzee is enorm”, zegt Peter de Jong, programmaleider bij Natuur & Milieu. “Het is ons grootste natuurgebied, maar het is ook een economisch powerhouse. Dat was traditioneel al zo, met de scheepvaart, visserij en de winning van olie, gas en zand en tegenwoordig ook met de opwekking van windenergie.”
Maar die waarde staat volgens de milieuorganisaties op het spel door de slechte ecologische staat. “Uit onderzoek na onderzoek blijkt dat het slecht gaat. We putten de Noordzee uit. Het is daarom niet alleen nodig om de Noordzeenatuur beter te beschermen, maar ook om de natuur te versterken.”
Dat kan volgens Natuur & Milieu, Stichting De Noordzee, Vogelbescherming Nederland en het Wereld Natuur Fonds door de menselijke activiteit op de Noordzee aan te passen aan wat de Noordzee aankan. “Wij pleiten ervoor dertig procent van de Noordzee beter te beschermen, waarvan tien procent strikt.”
Daar is in elk geval internationale samenwerking voor nodig tussen de verschillende Noordzeelanden, meent De Jong. “Zonder internationaal masterplan komen we er niet. In dat plan moeten afspraken komen over de manieren en de plekken waarop economische activiteit kan plaats vinden op de Noordzee. Bij deze afspraken is het cruciaal dat behoud en versterking van de natuur het uitgangspunt is.”
Een betere internationale samenwerking is volgens De Jong ook nodig als het gaat om het monitoren en delen van informatie en het bijsturen op basis van deze gegevens. “Als Nederlandse windparken wel stoppen als vogels migreren, maar in België of Duitsland niet dan hebben we er nog niks aan. Dus die internationale samenwerking is op heel veel vlakken nodig. Gelukkig zien we dat hier al een begin mee is gemaakt. Zelf zullen wij het komende half jaar ook nauwer de samenwerking met zusterorganisaties in de andere Noordzeelanden oppakken.”
Overigens pleiten de natuurorganisaties in eerste instantie niet perse voor het afbouwen van menselijke activiteit op de Noordzee. “We denken dat er al veel winst te behalen is door activiteiten slimmer te combineren. Stel dat je bodemberoerende visserij, het winnen van zand en bijvoorbeeld defensie-activiteiten zou kunnen combineren in een gedeelte van de zee. Dan speel je ruimte vrij om de zee elders beter te beschermen.”
Een deel van de investeringen die nodig zijn voor natuurherstel, willen de milieuorganisaties verhalen op de gebruikers. “Er varen jaarlijks 240.000 zeeschepen over de Noordzee. Als die een vignet van 100 euro moeten kopen per jaar, dan tikt dat al aardig aan. En zoiets zou je ook kunnen bedenken bij de winning van energie of zand. Het moet mogelijk zijn om die economische kracht van de Noordzee ook te benutten om bescherming te garanderen.”
