De stijging van de zeespiegel zal voor veel Europese landen grote consequenties hebben. Onderzoekers van Deltares, de Universiteit Utrecht en de Wageningen Universiteit vergeleken nu voor het eerst 32 Europese (kust)landen om te zien of en hoe ze zich voorbereiden op zeespiegelstijging. Driekwart van de onderzochte landen heeft plannen gemaakt.
Als Europese kustgebieden niet anders worden ingericht, zal de verwachte jaarlijkse schade in Europa tegen het einde van de eeuw twee- of driemaal zo hoog zijn. “We wisten daarom wel dat de meeste landen bezig zijn met aanpassen aan zeespiegelstijging, maar er was geen inzicht hoe ze dat doen en voor welke zeespiegelstijging ze zich voorbereiden.” Zo legt Sadie McEvoy, expert klimaatadaptatie van Deltares, de motivatie achter het onderzoek uit.
De onderzoekers bevroegen via enquêtes wetenschappers en beleidsmedewerkers in de 32 landen. Daarbij werd onder andere gevraagd naar de aan- of afwezigheid van een planning. Ook werden gevraagd met hoeveel zeespiegelstijging ze rekening houden en met welke tijdshorizon er wordt gerekend.
Uit de antwoorden bleek dat driekwart van de landen een plan heeft gemaakt om zich aan te passen aan zeespiegelstijging. De meeste landen houden hierbij het jaar 2100 als planningshorizon aan en een meerderheid van de landen gaat daarbij uit van een zeespiegelstijging van circa 1 meter. Dat driekwart van de landen een strategie heeft ontwikkeld, noemt McEvoy positief.
Het jaar 2100 als tijdshorizon maakt volgens haar dat ook naar de lange termijn wordt gekeken. “Slechts enkele landen houden rekening met een extreme zeespiegelstijging. Omdat het veel tijd kost om de stap te maken van adaptiestrategie naar concreet beleid en implementatie is het verstandig om daar wel naar te kijken.”
Verschillen
“De landen hebben te maken met verschillende omstandigheden . De kustlijn van de Baltische staten is niet te vergelijken met die van België. Daarom hoeven de landen ook echt niet op dezelfde manier om te gaan ,” zegt McEvoy. Ze noemt de studie echter wel een signaal om hier nader naar te kijken. "Het feit dat landen zich voorbereiden om een verschillende zeespiegelstijging kan leiden grote verschillen binnen Europa." De landen lijken te kiezen voor oplossingsrichtingen variërend van bescherming, tot accommodatie en terugtrekken. Zowel technische als natuurlijke oplossingen worden besproken.
McEvoy, naast Deltares-medewerker ook lid van de IPCC-werkgroep, constateert wel dat de verschillen tussen de landen gevolgen kunnen hebben. “Die kunnen in de loop der tijd ongelijkheid in de hand werken,” stelt McEvoy. “Door de adaptiestrategieën te monitoren en te bekijken hoe paraat de landen zijn, kunnen we hiaten vaststellen en krijgen landen de gelegenheid tijdig te handelen. Want dat is uiteindelijk nog belangrijker dan de strategie. Een indrukwekkende strategie betekent nog geen goede uitvoering en de afwezigheid van een strategie betekent nog niet dat er bijvoorbeeld op lokaal niveau maatregelen worden genomen.”
Meer informatie
How are European countries planning for sea level rise? in Ocean & Coastal Management
