Medewerkers in laatste bijdrage over splitsing Waternet: 'Doe het niet'

Lijkt op bestuurlijk niveau de splitsing van de Amsterdamse watercyclusorganisatie Waternet onafwendbaar, de medewerkers blijven zich uitspreken tegen ontvlechting. Bij elk bestuurlijk overleg spreken ze in en waarschuwen ze voor de gevolgen. In het overleg van het algemeen bestuur van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht vorige week vatte beleidsadviseur Lauri Schippers van Waternet als laatste inspreker alle betogen samen in drie woorden: "Doe het niet.”

door Bert Westenbrink

60 procent van de medewerkers van Waternet is tegen splitsing. 14 procent is voor. Aldus een peiling van 10 juli die vorige week door medewerkers van Waternet werd ingebracht in het overleg van het algemeen bestuur van AGV over de ophanden zijnde splitsing. “Het aantal werknemers dat splitsing een slecht idee vindt is dus ruim 4 maal zo groot als het aantal dat het een goed idee vindt”, aldus de toelichting op de peiling.

In hun bijdragen aan commissie- en raadsvergaderingen van gemeente en waterschap wijzen leden van de ondernemingsraad en medewerkers erop dat de watercyclusorganisatie op bijna alle punten prima presteert en waarschuwen ze voor de gevolgen van de splitsing. In de soms emotionele betogen klinkt frustratie door van mensen die ‘het echte werk doen’, maar zich niet gehoord voelen in het besluitvormingsproces over het voortbestaan van een bestuurlijk complexe maar ook unieke watercyclusorganisatie, die omwille van de bestuurlijke behoefte aan 'meer controle en profilering' wordt ontmanteld.

Beleidsadviseur Schippers zei vorige week in de vergadering van het AB van het waterschap: “Voor mij persoonlijk voelt het alsof de medewerkers en de OR in dit proces en in de gesprekken met de directeur in de dijkgraaf onvoldoende zijn gehoord. Het advies van de OR en de zorgen en risico's die door de medewerkers in de gesprekken zijn aangekaart, zie ik nauwelijks tot niet terug in het voorliggend besluit. Juist daarom hebben wij in de afgelopen weken zoveel van ons laten horen.”

Synergieverlies
Deze estafette-inbreng van OR en medewerkers klinkt als een waarschuwing: splitsing wordt ingewikkeld en leidt tot synergieverlies dat ook nog eens wordt versterkt als er niet twee maar drie watertakken overblijven: waterschap, drinkwater en riolering. Daarbij speelt de vraag: zijn waterschap en gemeente organisatorisch in staat de watertaken op zich te nemen, ook met een betere governance (organisatie, cultuur en leiderschap) en voorgenomen intensieve samenwerking?

Medewerkers hebben er weinig vertrouwen in. Schippers: “Dat de samenwerking beter wordt als we straks niet meer in één organisatie zitten, is natuurlijk onzin. Het zal moeilijker worden om mensen, informatie, innovatie, materialen, budgetten met elkaar uit te wisselen en te delen. Dus dat de samenwerking daaronder gaat lijden, lijkt mij evident.”

LEES OOK
H₂O Actueel: Bestuur Waterschap AGV worstelt met besluit ontvlechting Waternet
H₂O Premium: Waternet is kwetsbaar en complex: splitsing nog enige optie

Daarnaast moet er iets verzonnen worden voor de grote hoeveelheid medewerkers die nu voor beide opdrachtgevers werken, stelde Schippers. “Volgens mij zijn daar twee opties voor. Of je moet werken met ingewikkelde detacheringsconstructen, of je moet voor alle functies apart iemand in dienst nemen, dus dan zijn er in totaal veel meer mensen nodig.”

Voorts waarschuwen OR en medewerkers voor de kosten die splitsing met zich meebrengt. In hun bijdrage van 10 juli over de peiling refereren de medewerkers aan een VVD-uitspraak in de raadscommissie van de gemeenteraad over de ontvlechtingskosten: ”Er wordt verwacht dat het 20 tot 40 miljoen kost? Nou, zet daar maar een nul achter.”

Personeel
En dan is er de zorg over het vertrek van personeel. De eerste mensen hebben het schip al verlaten, zei Schippers. “En van meerdere, met name jonge collega's om me heen, hoor ik dat ze hun vacature alerts al hebben aangezet. Als Waternet het unieke en innovatieve aspect van een watercyclusbedrijf verliest, en het hier in de komende jaren waarschijnlijk nogal chaotisch gaat worden, waarom zou je hier dan nog blijven als de banen overal voor het oprapen liggen?”

Maar 'de echte dupe van de splitsing' zijn de inwoners en de bedrijven in het beheergebied, aldus Schippers. “Los van de immense kosten van de splitsing, die linksom of rechtsom altijd bij de belastingbetaler uit zullen komen, is de kans dat de kwaliteit van de uitvoering van ons werk eronder gaat lijden heel erg groot.”

Geen definitef besluit
Ook al voelen ze zich niet gehoord, toch zijn de zorgen van de medewerkers onderwerp van gesprek in het algemeen bestuur van het waterschap. In de AB-vergadering kwam het bestuur vorige week niet tot een definitief besluit over splitsing, want eerst moet er aantal thema’s beter worden uitgewerkt, zo werd bepaald. Zo moet er een gedetailleerd financieel beeld komen van de splitsing en wil het AB weten hoe het waterschap met de gemeente Amsterdam strategisch en operationeel gaat samenwerken aan de watertaken. Ook moet duidelijk zijn hoe de nieuw te vormen organisaties en huisvesting van die organisaties eruit komen te zien.

Maar uitstel betekent geen afstel, als de gemeenteraad van Amsterdam woensdag (morgen) positief adviseert over de splitsing, gaan het waterschap en de gemeente de komende maanden werken aan een definitief besluit om vanuit twee aparte organisaties samen te werken, schrijft het waterschap.