Het hoogwaterbeschermingsprogramma Maaswerken heeft er aan bijdragen dat de calamiteiten in Limburg beperkt zijn gebleven. De versterkte dijken en de extra ruimte die de rivier heeft gekregen, hebben erger voorkomen. “Hadden we die werken niet gedaan, dan was het fout gegaan”, zei heemraad Jos Teeuwen van Waterschap Limburg vanmorgen op een persconferentie.
Van de 52 projecten in het kader van de Maaswerken zijn er inmiddels een flink aantal afgerond. De versterkte dijken en keringen hebben de afgelopen dagen geen problemen gegeven en de verruiming van de rivier zorgde voor lagere waterhoogten tot lokaal 40 centimeter (Ooijen en Wanssum), zei Teeuwen. "In Venlo was het 25 centimeter en zelfs in Roermond was er sprake van nog 5 tot 10 centimeter waterdaling. Dat heeft zeker geholpen."
Er zijn nog 16 trajecten van Thorn tot aan Mook die niet voldoen aan de waterveiligheidsnormen en in de komende jaren nog onder handen genomen moeten worden in het kader van de Maaswerken. De huidige crisis heeft laten zien dat daar echt nog wat moet gebeuren, aldus Teeuwen. “Gelukkig hebben ze het tot nu toe in meeste gevallen gehouden, maar het zijn risicovolle trajecten.”
Hoogwaterplateau
Het ‘hoogwaterplateau’ zorgt alleen in het noorden van Limburg nog voor spanning over de vraag of de dijken het houden, met name in Bergen, Vennep en Mook. In het midden van Limburg hebben opgehoogde kades en nooddijken hebben hun werk gedaan, er waren niet veel calamiteiten meer, hoewel er binnen- en vooral buitendijks nog veel woningen onder water zijn gelopen.
In de delen van LImburg waar het waterplateau is gepasseerd, zorgt het zakkende water voor een nieuwe acute fase, zei Antoin Scholten, voorzitter van de Veiligheidsregio Limburg Noord. De vraag is of de verzadigde dijken veilig zijn als het water zakt. Scholten: “Dalend water geeft een nieuwe vorm van druk en dat kan betekenen dat dijken kunnen bezwijken.”
Om de staat van de keringen te bepalen, worden de dijken uitvoerig geïnspecteerd, aldus Teeuwen. “Uit hele land zijn dijkinspecteurs van hun bed gelicht om ons te assisteren.” In het zuiden van de provincie zijn crisisteams bezig met herstel, nazorg en voorbereiden van de terugkeer van geëvacueerde personen, aldus Scholten. Die terugkeer is mede afhankelijk van de staat van kades, dijken en infrastructuur zoals wegen die door het stromende water zijn aangetast. Scholten: “We inspecteren bruggen, wegen en kades op veiligheid.”
MEER INFORMATIE
Duitse overstromingen: ontzetting, verdriet en woede wisselen elkaar af
Waterschappers helpen Limburg
De strijd tegen het hoge water blijft beperkt tot Limburg
Extreme regenval: gevolg van warmere lucht en traag bewegende buien
Waterschap Limburg: waterstand Maas vergelijkbaar met 1993
Advies: vasthouden aan normen voor waterveiligheid in Limburg
H2O-redactioneel: Blijven de veiligheidsnormen overeind?
De vraag is of dat dan komt door alleen de waterkwaliteit of dat het komt omdat we, bijvoorbeeld, gewoon gruwelijk dicht bevolkt zijn en ik al heel wat weilanden en dergelijke omgezet heb zien worden in woningen.
Mijn idee is overigens niet om te infiltreren in bestaande vennen - dat zou inderdaad de ecologie van die vennen veranderen – maar in aangelegde plassen (met een oppervlak minder dan 0,1 procent van de Veluwe). Die vallen droog, enkele dagen nadat infiltratie stopt. Infiltratieplassen hebben landschappelijk gezien wellicht wat waarde (als je saai naaldbos daarvoor kapt), aangaande natuur is die inderdaad beperkt.
Zeg 10 jaar geleden al waarschuwde ik dat we in 2027 in Nederland nooit de KRW doelen gaan halen. Ik betreur het ten zeerste dat ik gelijk ga krijgen. Ik voorspel nu dat we in 2030 met de mond vol tanden staan als Brussel ons vraagt wat onze plannen/maatregelen zijn om de Veluwe natuur en biodiversiteit te herstellen. Zonder fors ingrijpen in de waterbalans van het Veluwemassief gaan we verdroging echt niet bestrijden en zullen beken en sprengen niet structureel meer water voeren. Dat geef ik je op een briefje.