Koudwatertapinstallaties raken veel vaker met legionella besmet dan installaties waaruit warm water wordt getapt. Het gaat vaak al fout in de ontwerp- en bouwfase, stelt kennisinstituut ISSO.
Jaarlijks zijn er volgens het RIVM tussen de drie- en vierhonderd meldingen van patiënten met een legionellalongontsteking. Naar schatting overlijden twintig tot dertig mensen hieraan. De bron van de besmetting is steeds vaker te vinden in koudwaterleidingen. Deze conclusie trekt ISSO, kennisinstituut voor installatietechniek, op basis van het onderzoek Drinkwaterveiligheid en legionella: waar en waarom gaat het mis?.
Hierbij is een enquête gehouden onder alle marktpartijen. De legionellabacterie wordt veelvuldig aangetroffen in installaties; 74 procent van de gebouweigenaren zegt dat ze wel eens te maken hebben gehad met legionella in de installatie. Installaties met koud water blijken veel vaker besmet te raken dan warmwatertapinstallaties: 88 procent om 29 procent. ISSO heeft het over een opvallend resultaat, omdat de juiste groeitemperatuur van de legionellabacterie tussen 25 en 50 graden ligt. Volgens ISSO hebben installateurs en adviseurs jarenlang vooral aandacht besteed aan warmwaterinstallaties en onvoldoende oog gehad voor het legionellagevaar in koudwaterinstallaties.
De belangrijkste oorzaken voor besmetting zijn onvoldoende verversing en ongewenste opwarming van koud water. Verder wordt doorwarming bij mengkranen vrij vaak genoemd. ISSO wijst erop dat het geregeld voorkomt dat koudwaterleidingen door warme leidingschachten lopen of te dicht naast verwarmingsleidingen liggen. Vaak komt dit door een verkeerd bouwonderwerp. Installateurs staan dan later meestal voor een voldongen feit. Bijvoorbeeld omdat volgens het ontwerp van het gebouw geen aparte leidingschachten mogelijk zijn of in betonnen vloeren de koud- en warmwaterleidingen niet ver genoeg uit elkaar kunnen worden gelegd.
Uit het onderzoek blijkt dat er een duidelijke behoefte is aan onafhankelijk toezicht. Dit wordt verzorgd door de Inspectie Leefomgeving en Transport en de drinkwaterbedrijven. Het toezicht door de ILT op prioritaire locaties (onder meer hotels, ziekenhuizen en zwembaden) wordt als ruim voldoende beschouwd. Van de ondervraagden zegt 38 procent dat meer controles door het drinkwaterbedrijf nodig zijn. Verder is 39 procent voorstander van meer kwaliteitscontrole in de bouw door het opstellen van andere contracten.
ISSO beveelt aan dat de bouw- en installatiesector meer aandacht gaat besteden aan de praktijkrichtlijnen voor het veilig aanleggen en beheren van leidingwaterinstallaties. Het is zaak dat architecten en aannemers legionellabesmetting ook als hun probleem zien. Ook is het nodig om de kwaliteit van risicoanalyses en beheersplannen te verbeteren. ISSO pleit ervoor dat gebouwen al in de ontwerpfase ‘legionellaproof’ zijn. Het kennisinstituut wil dit onder meer stimuleren door een betere informatievoorziening via een online platform en voorlichting aan eigenaren van gebouwen.
Meer informatie:
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.