Ruim 25 procent van de Zeeuwse zeedijken en duinen voldoet niet aan de wettelijke veiligheidsnorm. Dat betekent dat 114 kilometer dijk voor 2050 versterkt moet worden om Zeeland te beschermen tegen de zeespiegelstijging. Waterschap Scheldestromen maakt zich zorgen over de kosten.
Het waterschap heeft alle primaire waterkeringen beoordeeld volgens de nieuwe veiligheidsnorm die in 2017 is vastgelegd. Deze norm houdt rekening met een snellere stijging van de zeespiegel dan eerder werd aangenomen.
Scheldestromen beheert en onderhoudt in Zeeland 425 kilometer aan primaire waterkeringen, verdeeld over 25 normtrajecten met uiteenlopende overstromingskansen. Daarvan zijn er 15 afgekeurd.
Volgens het waterschap is er geen sprake van een acuut veiligheidsprobleem, maar moeten de afgekeurde dijkvakken voor 2050 wel versterkt worden om te voldoen aan de wettelijke norm. Dat gaat naar schatting minimaal 1,5 miljard euro kosten.
Veilig en leefbaar
"Deze versterkingsopgave verrast ons niet", zegt dagelijks bestuurder Philipp Keller van Scheldestromen op de website. Hij verwijst naar het VN-kllmaatpanel IPCC, dat eerder al waarschuwde voor een snellere stijging van de zeespiegel dan steeds werd aangenomen.
"Om te zorgen dat Zeeland de meest klimaatbestendige delta ter wereld blijft, zijn deze investeringen noodzakelijk om onze provincie ook voor toekomstige generaties veilig en leefbaar te houden", stelt Keller.
De 15 afgekeurde normtrajecten hebben een totale lengte van 300 kilometer. Voor 114 kilometer daarvan zijn maatregelen nodig om aan de eisen te voldoen. Op Schouwen-Duiveland gaat het om 20,4 kilometer, op Tholen en Sint Philipsland om 34,9 kilometer, op Noord- en Zuid-Beveland om 35,45 kilometer, op Walcheren om 8,95 kilometer en in Zeeuws-Vlaanderen om 14,65 kilometer.
Innovaties
Het waterschap maakt zich wel zorgen over de financiering van de dijkversterking. De regel is dat 10 procent voor eigen rekening van het waterschap komt en dat 90 procent wordt bekostigd vanuit het Hoogwaterbeschermingsprogramma (het Rijk en de 21 waterschappen gezamenlijk).
Gezien het beperkte aantal inwoners en de omvang van de totale versterkingsopgave is de financiering "op lange termijn voor ons niet houdbaar", aldus Scheldestromen. "Daarom zijn we intensief in gesprek met het Rijk om de financieringsopgave van de waterveiligheid in Zeeland voor de toekomst te garanderen."
Het waterschap hoopt de versterkingsopgave door innovaties en door nader onderzoek nog wel te kunnen beperken. "Hoe verder we zijn met de dijkversterking, hoe meer kennis en kunde er beschikbaar is", legt woordvoerder Matthanja Schipper uit. Ze verwijst naar de dijkversterking in Hansweert, die momenteel wordt voorbereid. "Daar willen we zetsteen uit lokale bagger gaan maken. Als dat slaagt, scheelt dat natuurlijk enorm."
LEES OOK
H2O-bericht: Zeeuwse proef met dijkbekleding van baggerspecie van start gegaan
In het genoemde Stowa rapport wordt een onderscheid gemaakt naar:
Op basis van de nadere uitwerking kunnen technologen en beleidsmedewerkers van waterschappen een gefundeerde keuze maken voor een natuurlijk systeem, afhankelijk van de specifieke situatie op een RWZI en de gekozen opties:
A. Toepassing van een enkel systeem als ‘stand alone’ techniek als uitbreiding van de RWZI, voor upgrading van het effluent (afloop nabezinktank).
B. Als inpassing in een integraal natuurlijk systeem wat naast effluentbehandeling ook recht doet aan de omgeving en waarbij functies zoals het creëren van natuurlijk, levend water, effluentbuffering, recreatie en natuur gecombineerd worden.
De Waterharmonica's nemen de meeste ruimte in, zeker omdat voor een goede verwijdering van medicijnen laag tot zeer lage belaste Waterharmonica's nodig zijn (zie ook Stowa 2013-07). Dus een hydraulische belasting van zeker niet meer dan 0,05 m/dag. Ofwel een ruimte beslag van 2,5 tot 3,75 m2 per inwoner.
Het totale debiet aan gezuiverd afvalwater in Nederland is ca. 2.000.000 m3 per jaar (CBS, data 2020). Dit zou dan neerkomen op een totaal netto ruimte beslag van 4.000 ha in heel Nederland. Zeg 5.000 tot maximaal 10.000 ha. Dit lijkt veel, maar het is wel met gestapelde belangen en mogelijkheden. Stel 25 cm waterberging: 10.000.000 waterberging, stel dat een kwart van de Waterharmonica's als KRW-waardig wordt beschouwd (is best wel reëel): 500 tot 1.000 ha.... En dan nog recreatie, natuur, CO2-vastlegging, stikstofrechten? Vrienden maken, bufferzones rond de rwzi's. Een voorbeeld van een zoektocht, uitgevoerd door het Wetterskip Fryslân: http://www.waterharmonica.nl/reports/LW289-47_005-rapd02-waterharmonica.pdf. Op weg naar 2027?
Ruud Kampf
Rekel/water
Dus bij hoogheemraadschap Delfland kies je een partij. Vervolgens hebben een paar partijen meer zetels dan andere. Daarna wordt er een Bestuursakkoord getekend door alle partijen, waar ook de minder grote (verliezende) partijen zeggenschap in hebben? Er staat ook: "De gezamenlijk gekozen hoogheemraden vertegenwoordigen in het dagelijks bestuur alle fracties". Wat betekent het dan om een fractie te vertegenwoordigen in de praktijk?
In het geval van hoogheemraadschap Delfland is stemmen op een partij dus niet super zinvol, omdat daarna toch met alle andere partijen wordt samengewerkt om tot een Bestuursakkoord te komen. Grote partijen hebben dan niet meer te bepalen dan kleine partijen?