Het Amsterdamse watercyclusbedrijf Waternet wordt opgesplitst. Het dagelijks bestuur van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en het college van burgemeester en wethouders van Amsterdam hebben daartoe besloten. Door de splitsing kunnen het waterschap en de gemeente beter sturen op hun eigen watertaken, aldus een toelichting.
De samenwerkingsstructuur die in Waternet is vormgegeven, is kwetsbaar gebleken, schrijven Joyce Sylvester, dijkgraaf van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en Melanie van der Horst, wethouder van de gemeente Amsterdam, in een gezamenlijke verklaring. Ze verwijzen daarbij naar kritische beoordelingen en ondertoezichtstelling door de Rekenkamer Metropool Amsterdam en de Inspectie Leefomgeving en Transport over het functioneren van Waternet na incidenten met drinkwaterfacturatie, belastinginning en digitale beveiliging.
De toezichthouders eisten versterking van de governance van Waternet. De kritiek en eis waren voor waterschap en gemeente aanleiding om de samenwerking in het voor Nederland unieke waterketenmodel te evalueren, een langdurig proces dat nu zijn afronding vindt in de splitsing van Waternet.
"Op het gebied van water zien we grote uitdagingen op ons afkomen. Zorgen voor genoeg drinkwater, het bewaken van de waterkwaliteit, bescherming tegen overstromingen, extreme hoosbuien en droogte. Het zijn allemaal onderwerpen die steeds belangrijker worden en waarmee we strategisch aan de slag moeten”, schrijven de dijkgraaf en de wethouder.
Er moet focus komen op de inhoud en niet op de structuur, aldus beide bestuurders. “Want het is nodig dat zowel het waterschap als de gemeente optimaal kunnen sturen op de eigen taken. Om zo deze uitdagingen het beste te lijf te gaan.”
Het voorstel van de dagelijkse besturen wordt voorgelegd aan respectievelijk het algemeen bestuur van het waterschap en de gemeenteraad van Amsterdam. Deze moeten juli een hoofdlijnenbesluit nemen, waarna de uitwerkingsfase begint. Eind van dit jaar moet er dan een besluit worden genomen over het uitwerkingsbesluit.
“We streven ernaar dat de twee nieuwe waterorganisaties zelfstandig verdergaan vanaf 2026”, zegt directeur Koen de Snoo, algemeen directeur van Waternet. Het moeten twee 'veerkrachtige en zelfstandige organisaties’ worden die ‘intensief met elkaar blijven samenwerken’, aldus Sylvester en Van der Horst.
We willen een techniek ontwikkelen om de bodem omhoog te laten groeien met 1m p/jaar. We hadden al zitten denken aan dit systeem, maar ik zou graag eens willen praten over jullie ervaring of samenwerking .
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.