De overstromingen in Limburg en de extreme neerslag in Noord-Holland in 2021 zijn voor drie waterschappen en het KNMI aanleiding om intensief te gaan samenwerken. Ze willen dat er in 2025 een Early Warning Centre (EWC) staat, dat het mogelijk maakt om tijdig maatregelen te kunnen nemen.
In december ondertekenden de partijen een intentieverklaring, die richting moet geven aan de samenwerking, zo meldde Waterschap Limburg (WL) deze week op de website. Naast het KNMI en WL gaat het om Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) en Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HDSR). De laatste liet onlangs doorrekenen wat de effecten van de extreme neerslag in Limburg zouden zijn voor het eigen werkgebied.
De partijen verwachten dat extremer weer, met enerzijds een verhoogde kans op extreme neerslag en anderzijds op droogte, vaker zal voorkomen door het veranderende klimaat. "Om goed en snel te kunnen handelen tijdens een crisis, is het van belang dat informatie actueel, locatie specifiek en betrouwbaar is", stellen ze.
Meer en beter samenwerken is daarvoor volgens hen noodzakelijk. Ze willen kennis, informatie, data en strategische onderzoekagenda’s delen en op grond daarvan gezamenlijk onderzoek en innovatie in gang zetten. Dat alles moet leiden tot "beter toegeruste weerimpact-technologieën", die bijdragen aan een "effectieve en efficiënte watercrisisbeheersing".
Schade voorkomen
Het KNMI wil daarvoor uiterlijk in 2025 een Early Warning Centre - ofwel een nationaal waarschuwingscentrum - opzetten, dat adviezen, waarschuwingen en scenario’s van hoge kwaliteit produceert. De veiligheidspartners kunnen dan sneller handelen en daarmee de veiligheid vergroten en schade voorkomen, aldus de waterschappen.
WL, HHNK en HDSR vormen een kerngroep namens alle waterschappen. Deze kerngroep is het aanspreekpunt voor het KNMI. De waterschappen kijken mee bij onderzoeken van het KNMI en zullen de resultaten ook gaan testen, aldus een woordvoerder van het Limburgse waterschap in een toelichting.
In 2020 begonnen vijf waterschappen (waaronder WL), het KNMI en het bedrijf Weather Impact al een pilot met een early-warning-systeem voor extreme buien. Volgens de woordvoerder was die pilot vooral bedoeld voor een tool van Weather Impact om extreme neerslag locatiespecifieker te voorspellen.
"Deze intentieovereenkomst richt zich wat breder op samenwerking bij wetenschappelijk onderzoek van het KNMI om weersvoorspellingen te verbeteren, met hetzelfde doel: betere voorspelling van extreme neerslag."
In het genoemde Stowa rapport wordt een onderscheid gemaakt naar:
Op basis van de nadere uitwerking kunnen technologen en beleidsmedewerkers van waterschappen een gefundeerde keuze maken voor een natuurlijk systeem, afhankelijk van de specifieke situatie op een RWZI en de gekozen opties:
A. Toepassing van een enkel systeem als ‘stand alone’ techniek als uitbreiding van de RWZI, voor upgrading van het effluent (afloop nabezinktank).
B. Als inpassing in een integraal natuurlijk systeem wat naast effluentbehandeling ook recht doet aan de omgeving en waarbij functies zoals het creëren van natuurlijk, levend water, effluentbuffering, recreatie en natuur gecombineerd worden.
De Waterharmonica's nemen de meeste ruimte in, zeker omdat voor een goede verwijdering van medicijnen laag tot zeer lage belaste Waterharmonica's nodig zijn (zie ook Stowa 2013-07). Dus een hydraulische belasting van zeker niet meer dan 0,05 m/dag. Ofwel een ruimte beslag van 2,5 tot 3,75 m2 per inwoner.
Het totale debiet aan gezuiverd afvalwater in Nederland is ca. 2.000.000 m3 per jaar (CBS, data 2020). Dit zou dan neerkomen op een totaal netto ruimte beslag van 4.000 ha in heel Nederland. Zeg 5.000 tot maximaal 10.000 ha. Dit lijkt veel, maar het is wel met gestapelde belangen en mogelijkheden. Stel 25 cm waterberging: 10.000.000 waterberging, stel dat een kwart van de Waterharmonica's als KRW-waardig wordt beschouwd (is best wel reëel): 500 tot 1.000 ha.... En dan nog recreatie, natuur, CO2-vastlegging, stikstofrechten? Vrienden maken, bufferzones rond de rwzi's. Een voorbeeld van een zoektocht, uitgevoerd door het Wetterskip Fryslân: http://www.waterharmonica.nl/reports/LW289-47_005-rapd02-waterharmonica.pdf. Op weg naar 2027?
Ruud Kampf
Rekel/water
Dus bij hoogheemraadschap Delfland kies je een partij. Vervolgens hebben een paar partijen meer zetels dan andere. Daarna wordt er een Bestuursakkoord getekend door alle partijen, waar ook de minder grote (verliezende) partijen zeggenschap in hebben? Er staat ook: "De gezamenlijk gekozen hoogheemraden vertegenwoordigen in het dagelijks bestuur alle fracties". Wat betekent het dan om een fractie te vertegenwoordigen in de praktijk?
In het geval van hoogheemraadschap Delfland is stemmen op een partij dus niet super zinvol, omdat daarna toch met alle andere partijen wordt samengewerkt om tot een Bestuursakkoord te komen. Grote partijen hebben dan niet meer te bepalen dan kleine partijen?