Het kabinet komt met een noodwet om grote projecten op het gebied van kustbescherming, water- en wegenveiligheid door te kunnen laten gaan. Ook stelt het kabinet baggerdepots van het rijk open voor het opslaan van vervuilde baggerspecie die PFAS bevat en komt er voor 1 december een landelijke achtergrondwaarde voor de waterbodem, waardoor stilliggende baggerprojecten weer kunnen worden opgestart.
Dit zijn voor de watersector belangrijke onderdelen van het eerste pakket maatregelen dat het kabinet vanochtend heeft gepresenteerd om de problemen met de stikstofuitstoot en de met PFAS vervuilde grond aan te pakken. Met de maatregelen wil het kabinet stilliggende projecten in weg-, water- en woningbouw weer vlot trekken. “Niemand wil dat Nederland op slot gaat”, zei premier Mark Rutte. “Het gaat nu om banen.”
Noodwet
De uitspraak van de Raad van State over de stikstofuitstoot in afgelopen mei, treft ook activiteiten in de watersector, zoals dijkversterkingsprojecten die stil zijn komen te liggen omdat bij de werkzaamheden stikstof vrijkomt. Met de noodwet wil het kabinet die werken in de water- en wegenbouw weer op gang brengen door stikstofuitstoot te gaan compenseren met maatregelen in de natuur. Daarvoor maakt het 250 miljoen euro vrij.
“Onze veiligheid staat voorop”, stelden Rutte en minister Van Nieuwenhuizen in hun toelichting op de noodwet. “Het is enorm belangrijk dat onze bruggen niet instorten, onze kust veilig is en dat we de dijken kunnen versterken,” zei Van Nieuwenhuizen. De noodwet moet op korte termijn van kracht worden.
Baggerdepots
Ook stelt het kabinet baggerdepots van het rijk open voor het opslaan van vervuilde baggerspecie die PFAS bevat. Dat zijn er drie: IJmuiden, het Maas/Waal kanaal en de Nieuwe Waterweg. Ze gaan per direct open, zei minister Stientje van Veldhoven (Milieu en Wonen). Dit geeft op korte termijn een oplossing voor grote baggerprojecten, aldus het kabinet.
Naast de aangekondigde achtergrondwaarde voor de landbodem, komt er ook voor de waterbodem een soortgelijke landelijke achtergrondwaarde. “Dit wordt door Rijkswaterstaat in samenwerking met het RIVM en het kennisinstituut Deltares voor 1 december in kaart gebracht. Dit geeft baggerprojecten meer ruimte daar waar nu door het ontbreken van zo’n achtergrondwaarde de 0,1 grens geldt”, schrijft het kabinet in een persverklaring.
Bodemkwaliteitskaarten
Gemeenten krijgen de mogelijkheid om via een versnelde procedure hun bodemkwaliteitskaarten te actualiseren. Van Veldhoven stuurt daarvoor vandaag de benodigde spoedwetgeving naar de Eerste en Tweede Kamer. De nieuwe procedure moet rond 1 december gebruiksklaar zijn. Een team van experts, door Van Veldhoven ‘de vliegende brigade’ genoemd, is deze week begonnen om gemeenten en provincies hierover te informeren.
De minister stelde dat het kabinet naast deze ad hoc maatregelen ook werkt aan bronaanpak. “Het kabinet zet zich in om in Europa alle 6000 stoffen uit de PFAS-groep te verbieden. PFAS kan dan alleen nog onder zeer strenge restricties in producten gebruikt worden. Hiervoor zijn Europese afspraken nodig”, aldus de persverklaring.
100 km
Naast de maatregelen in de weg- en waterbouw kondigde het kabinet andere noodmaatregelen aan om de stikstofuitstoot te verlagen. Dat zijn er naast de genoemde noodwet drie: verlaging van de maximumsnelheid naar 100 kilometer per uur (overdag), verlaging van de ammoniakuistoot via veevoer en extra geld (60 miljoen euro) voor de bestaande warme saneringsregeling varkenshouderij.
De ingrepen zorgen voor spanningen in het kabinet en de coalitie. Maar er zijn geen taboes meer, stelde Rutte. Dat geldt ook voor het verlagen van de maximum snelheid. "Ik vind het een rotmaatregel, maar nodig. Het gaat om banen, dat is belangrijker." In december komt het kabinet met een tweede pakket aan 'bronmaatregelen' om de problemen aan te pakken, kondigde Rutte aan.
MEER INFORMATIE
Brief kabinet aan de Tweede Kamer over het maatregelenpakket voor de stikstof- en PFAS-problematiek
H2O actueel:
Impasse rond PFAS mogelijk snel doorbroken
Stikstofverbod zet werk Afsluitdijk, getijplan Grevelingen en verbeteren waterkwaliteit op de tocht
