In het vandaag gepresenteerde syntheserapport biedt het IPCC een samenvatting van de onderzoeken die afgelopen jaren zijn uitgebracht. “Het is een overlevingsgids voor de mensheid”, zei Antionio Guterres, Secretaris Generaal van de Verenigde Naties. “Maar de tijd dringt.”
De afgelopen jaren publiceerde het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) drie grote onderzoeken. Het eerste onderzoek verscheen in 2021. Daarin werd de wetenschappelijke basis onder de toestand van het klimaat geanalyseerd. Het tweede deel van het rapport werd in februari vorig jaar gepubliceerd en legde de focus op adaptiemaatregelen. In het derde deel, uit april 2022, stond mitigatie centraal.
Ook bracht het IPCC specialistische deelrapporten uit, onder andere over de doelstelling om de opwarming van de aarde tot 1,5 graad te beperken, over broeikasgassen en over invloed van klimaatverandering op de oceanen.
De uitkomsten van deze onderzoeken zijn nu samengevat in een syntheserapport, bedoeld voor politici en andere beleidsmakers. Het rapport is het resultaat van afstemming tussen regeringen en wetenschappers, waarbij de wetenschappers over een vetorecht beschikken.
Het IPCC concludeert dat het onwaarschijnlijk wordt om onder de 1,5 graad opwarming te blijven, maar verwacht wel dat de opwarming van de aarde uiteindelijk weer kan worden teruggedrongen. De onderzoekers wijzen er ook op dat het juist de kwetsbare gemeenschappen zijn die het meest getroffen worden door klimaatverandering en dat juist ook daarom dringend investeringen en maatregelen nodig zijn.
Hoesung LeeToch noemde IPCC-voorzitter Hoesung Lee het onderzoekswerk in zijn presentatie ook een boodschap van hoop. “Effectieve actie kan leiden tot een duurzamere, weerbare en rechtvaardigere wereld. De manier waarop die acties moeten worden ondernomen, is bekend. We beschikken over de techniek en de knowhow om emissies te beperken en de kwetsbare gemeenschappen bij te staan.”
De wetenschap laat er volgens de IPCC-voorzitter geen twijfel over bestaan welke stappen er nodig zijn om de wereld te beschermen. “Wat nu nodig is, is politieke wil en de steun van het publiek voor maatregelen die nodig zijn om de klimaatverandering tegen te gaan.”
Een belangrijke rol daarbij is volgens Inger Andersen, directeur van het VN-Milieuprogramma, weggelegd voor de financiële sector. Zij pleitte voor een duidelijke verhoging van de investeringen in adaptie- en mitigatiemaatregelen. “Het resterende deel van dit decennium wordt cruciaal. Het is aan landen, bedrijven en investeerders om de urgentie te begrijpen en de stap te zetten van uitstelgedrag naar actie.”
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.