Door klimaatverandering en natuurrampen vielen er in 2022 wereldwijd ongeveer 31.300 dodelijke slachtoffers en bedroeg de economische schade 313 miljard dollar. In Europa ging het om 50 miljard dollar. Hoewel in dit werelddeel Eunice de duurste windstorm was sinds 2010, werd er aanzienlijk meer schade veroorzaakt door droogte. Bijna twintigduizend mensen overleden in Europa als gevolg van hittegolven.
Dit blijkt uit het rapport 2023 Weather, Climate and Catastrophe Insight van Aon, dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen. Dat er afgelopen jaar 31.300 mensen omkwamen door een natuurramp, is natuurlijk vreselijk maar het aantal ligt wel duidelijk onder het gemiddelde van 73.200 in deze eeuw. Volgens het rapport kan ongeveer twee derde van de dodelijke slachtoffers - 19.200 - direct worden toegeschreven aan de hittegolven in Europa in juni en juli (zie samenvattend beeld onderaan).
In diverse landen buiten Europa waren er eveneens hittegolven, maar er zijn nog geen betrouwbare schattingen beschikbaar van het aantal mensen dat hieraan overleden. In India en Pakistan kwamen duizenden mensen om het leven door grote seizoensgebonden overstromingen. Ook in andere landen binnen en buiten Azië zorgden overstromingen voor veel slachtoffers.
50 miljard dollar schade in Europa
Het schadebedrag van 313 miljard dollar (293 miljard euro) ligt iets boven het gemiddelde in de 21e eeuw en is daarmee geen uitschieter. Hiervan was 132 miljard dollar verzekerd. Tropische cyclonen zorgden vorig jaar wereldwijd voor de grootste economische schade, gevolgd door overstromingen en droogte. De orkaan Ian in september was de natuurramp die de meeste schade aanrichtte. Dat gebeurde in het westen van Cuba en het zuidoosten van de Verenigde Staten.
In Europa bedroeg de economische schade als gevolg van klimaatverandering en natuurrampen in totaal 50 miljard dollar (circa 47 miljard euro). Daarvan wordt in het rapport 22 miljard dollar toegeschreven aan de droogte en hittegolven in juni en juli, waarvan 3 miljard dollar verzekerd was. Het gaat vooral om schade in de landbouw en aan gebouwen. Er waren veel grote bosbranden in vooral Zuid-Europa.
In februari 2022 kreeg Nederland en verschillende andere Europese landen te maken met een zeldzaam fenomeen: de drielingstorm Dudley, Eunice en Franklin. Daarvan is Eunice de zwaarste storm: er vielen 17 doden (van wie 4 in Nederland) te betreuren en de economische schade was 4,5 miljard dollar. Daarmee is Eunice de duurste Europese windstorm sinds Xynthia in 2010.
Schade bij overstromingen maar voor een deel verzekerd
Volgens Aon worden wereldwijd de gevolgen van de klimaatverandering steeds zichtbaarder, omdat hieraan een groeiend aantal natuurverschijnselen kan worden toegedicht. Dat maakt de impact tastbaarder.
Voor Nederland vormen naast windstormen verder nog hagel en overstromingen het grootste risico. Na de watersnoodramp in 1953 werd overstroming uitgesloten van de verzekeringsdekking, maar sinds 2021 is de economische schade bij overstroming van regionale rivieren wel weer vaak verzekerd. Bij een grote rivier geldt dat echter nog steeds niet.
Samenvatting van de onderzoeksresultaten I Bron: Aon / 2023 Weather, Climate and Catastrophe Insight
De vraag is of dat dan komt door alleen de waterkwaliteit of dat het komt omdat we, bijvoorbeeld, gewoon gruwelijk dicht bevolkt zijn en ik al heel wat weilanden en dergelijke omgezet heb zien worden in woningen.
Mijn idee is overigens niet om te infiltreren in bestaande vennen - dat zou inderdaad de ecologie van die vennen veranderen – maar in aangelegde plassen (met een oppervlak minder dan 0,1 procent van de Veluwe). Die vallen droog, enkele dagen nadat infiltratie stopt. Infiltratieplassen hebben landschappelijk gezien wellicht wat waarde (als je saai naaldbos daarvoor kapt), aangaande natuur is die inderdaad beperkt.
Zeg 10 jaar geleden al waarschuwde ik dat we in 2027 in Nederland nooit de KRW doelen gaan halen. Ik betreur het ten zeerste dat ik gelijk ga krijgen. Ik voorspel nu dat we in 2030 met de mond vol tanden staan als Brussel ons vraagt wat onze plannen/maatregelen zijn om de Veluwe natuur en biodiversiteit te herstellen. Zonder fors ingrijpen in de waterbalans van het Veluwemassief gaan we verdroging echt niet bestrijden en zullen beken en sprengen niet structureel meer water voeren. Dat geef ik je op een briefje.