Unesco heeft de Hollandse Waterlinies op de Werelderfgoedlijst geplaatst. Dat betekent dat De Stelling van Amsterdam, die al sinds 1996 op de lijst van Unesco staat, wordt uitgebreid met de Nieuwe Hollandse Waterlinie.
Beide waterlinies vormen een verdedigingssysteem dat zich uitstrekt over 200 kilometer, van Muiden tot aan de Biesbosch. Het systeem, gebouwd tussen 1815 en 1940, bestaat uit een netwerk van 96 forten, dijken, sluizen, gemalen, kanalen en inundatiepolders. Het idee van de linies was om de polders kniehoog onder water te zetten, zodat het land niet begaanbaar was, maar ook te ondiep om te bevaren.
Een waterverdedigingssysteem in deze omvang is uniek in de wereld. Bovendien verkeert het systeem nog in een goede staat, hoewel het linielandschap onder druk staat door onder meer woningbouw en energiewinning. Beide verdedigingslinies gaan nu verder als Werelderfgoed ‘Hollandse Waterlinies’.
De erkenning als Unesco Werelderfgoed betekent dat de linies zoveel mogelijk in hun oorspronkelijke staat behouden moeten blijven voor toekomstige generaties. Een plicht die gepaard gaat met regels voor onderhoud en beheer. Een voordracht behelst daarom onder meer een beheerplan dat wordt beoordeeld door het Unesco Werelderfgoedcomité. Met betrekking tot de aanvraag voor de Hollandse Waterlinies drong adviesorgaan ICOMOS eerder dit jaar nog aan op een aantal verbeterpunten, maar het Werelderfgoedcomité besloot na de Nederlandse reactie om direct tot toekenning over te gaan.
Beheerders van onderdelen van de waterlinies reageren verheugd op de toekenning van de aanvraag, zoals Natuurmonumenten dat drie van de forten in de linie in beheer heeft. De natuurorganisatie 'hoopt dat door de toekenning van de werelderfgoedstatus de bescherming van dit cultureel erfgoed beter geborgd zal zijn'. Dit jaar wordt in het kader van het nationale themajaar Ode aan het Landschap een ode aan de Hollandse Waterlinies gebracht.
De Werelderfgoedlijst telde tot deze week 1.121 werelderfgoederen in 167 landen. Dat worden er voor Nederland nu 12, want naast de Hollandse Waterlinies krijgt ook de Koloniën van Weldadigheid (waaronder Veenhuizen en Frederiksoord) een plek op de lijst. Als een land er te weinig aandoet om een erfgoed in oorspronkelijke staat te houden, dan kan Unesco het erfgoed ook weer van de lijst afvoeren, zoals deze week gebeurde met de de havens van Liverpool.
MEER INFORMATIE
H2O Actueel: Water als bondgenoot rode draad door themajaar Hollandse Waterlinies
