In Friesland is vandaag een vistrap van klei, kalk en gerecycled toiletpapier opgeleverd. Dankzij deze vistrap kunnen vissen gemakkelijker naar hoger gelegen water zwemmen. Ontwerper en landschapsarchitect Maaike Vellinga hoopt dat de vistrap ook uitgroeit tot paringsplek voor jonge vissen en de omliggende omgeving tot aantrekkelijk gebied voor andere dieren en bloemen en planten.
De nieuwe vistrap ligt in een zuiverend landschap bij Het Nieuw Stroomland gemaal. Dat gemaal staat naast het Richard Hageman-aquaduct. De vistrap is gemaakt van klei uit de omgeving, gemengd met kalk en gerecycled toiletpapier. Het project is een initiatief van Vellinga, samen met Jeannet Bijleveld van Wetterskip Fryslan en Ewoud Volbeda van onderzoeksbureau Netics.
Qua vormgeving verwijst de vistrap naar het slenkenlandschap van de voormalige Middelsee. “In het ontwerp heb ik geprobeerd de lange zichtlijnen, die kenmerkend zijn voor dit landschap, te incorporeren,” vertelt Vellinga. “Daardoor, en door het gebruikte materiaal, is het een heel natuurlijk element in het landschap geworden.”
Nu de vistrap is opgeleverd, begint volgens Vellinga het echte werk pas echt. Het komende jaar zal de landschapsarchitect betrokken blijven bij het beheer. “We hebben nu een duurzame vistrap aangelegd voor een fractie van de kosten van een normale vistrap. Maar we hopen ook dat de vistrap uitgroeit tot viskweekvijver en de natuurlijke diversiteit van het gebied toeneemt. Het komend jaar zullen we bekijken hoe we de vistrap moeten beheren om het maximale effect te bereiken.”
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.