In Noordoost Groningen bij Finsterwolde is vandaag het proefstuk van de Brede Groene Dijk opgeleverd. De zeewering, een voorbeeld van Building with Nature, is over een lengte van 750 meter verbreed met klei die is gemaakt van gedroogd baggerslib uit de Eems-Dollard. Opdrachtgever Hunze en Aa’s spreekt over ‘een wereldprimeur’.
Het slib is in drie jaar in zogeheten kleirijperijen gerijpt tot stevige dijkenklei, een proces dat in de natuur tientallen jaren duurt. De versnelde rijping lijkt niet ten koste te gaan van de sterkte van de klei. Deze kan, aldus Hunze en Aa’s, een superstorm doorstaan, zoals is gebleken tijdens testen in de Deltagoot van Deltares. De kering van gedroogde slibklei doorstond 22 uur lang metershoge golven in de goot.
De uitvoering van de Brede Groene Dijk is mede mogelijk gemaakt door het Deltaprogramma. Dit met als motivatie dat er duurzame vormen van dijkversterkingen moeten worden ontwikkeld die goed passen in het gebied van het Werelderfgoed Waddenzee. De opzet van de groene dijk - haal overtollig slib uit de Eems-Dollard, laat het drogen tot klei en versterk hiermee de naastgelegen dijk - lijkt een toepassing die aan die voorwaarde voldoet.
Geen gesleep
Omdat de klei dicht bij de dijk vandaan komt, is er geen gesleep met grond nodig, waardoor er minder overlast is voor de omgeving en minder brandstofgebruik en CO2-uitstoot. Bijkomend voordeel: slib winnen uit de Eems-Dollard draagt bij aan verbetering van de waterkwaliteit en het ecosysteem in het estuarium, dat gebukt gaat onder een sliboverschot dat de biodiversiteit aantast.
“Voor mij als Deltacommissaris is het ook belangrijk dat deze zeedijk zich eenvoudig laat aanpassen aan een stijgende zeespiegel. Je hoeft niet eerst het asfalt te verwijderen, zand aan te brengen en vervolgens weer te asfalteren. Je kunt er gewoon extra klei opleggen”, zegt Deltacommissaris Peter Glas.
3 jaar monitoren
De 750 meter proefdijk die is aangelegd door EcoShape, wordt de komende 3 jaar gemonitord om informatie te verzamelen over onder andere de ontwikkeling van de kruidenrijke grasmat, de drainage en het benodigde beheer.
Als de proef een succes is, wordt ook de rest van de zeedijk tussen Kerkhovenpolder en de Duitse grens over een lengte van de resterende 11,75 kilometer versterkt met gerijpte klei. Waterschap Hunze en Aa’s wil dat vanaf 2025 gaan realiseren. De kennis die het project oplevert maakt ook op andere locaties goedkopere, duurzame dijkversterking in binnen- en buitenland mogelijk, aldus Hunze en Aa's.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.