De eerste zogeheten Levvel-blocs zijn vandaag geproduceerd in de speciaal daarvoor gebouwde fabriek in Harlingen. Als de fine-tuning van het geheel geautomatiseerde productieproces is afgerond, volgen er nog 75.000 stuks van elk 6.500 kg. De verwachting is dat de productie volgende maand begint. Dan zal de fabriek 2,5 jaar blokken produceren die worden gebruikt voor versterking van de Afsluitdijk.
De productielocatie werd vanmorgen geopend door de Friese gedeputeerde Avine Fokkens. De bestuurder toonde zich ingenomen met het innovatieve karakter van de productielocatie, die ook bijdraagt aan de lokale werkgelegenheid. “Omdat de Levvel-blocs vlakbij de Afsluitdijk worden geproduceerd, hebben we korte transporten over het water en een kleine ecologische footprint.”
Het bouwconsortium Levvel (BAM, Van Oord en Rebel), dat voor 550 miljoen euro de Afsluitdijk klaarmaakt voor de komende decennia met extra spuisluizen en gemalen, een vismigratierivier en dijkversterking, tekent voor de bouw van de fabriek en de productie van de blocs, die als innovatief gelden.
Het 6,5 ton zware Levvel-bloc is speciaal ontwikkeld voor versterking van de Afsluitdijk. Het ontwerp met golfremmende werking is getest in de testgoot van onderzoeksinstituut Deltares en goed bevonden om een superstorm te kunnen weerstaan die eens in de 10.000 jaar zal voorkomen, de norm die is vastgesteld in de Waterwet. Door openingen tussen en in het blok wordt water efficient afgevoerd.
Duurzaamheid
Bij de ontwikkeling van het bloc gold als een van de ontwerpprincipes dat de dijk zijn klassieke profiel moet behouden met 'ritme en symmetrie'. Daarnaast is ingezet op duurzaamheid, een beladen begrip, nu de versterking van de Afsluitdijk als een van de projecten geldt die vooralsnog 'on hold' staan door de stikstofuitspraak van de Raad van State. Rijkswaterstaat gaat er vanuit dat de dijkversterking doorgaat.
"De PAS-uitspraak raakt de Afsluitdijk alleen voor wat betreft een later toegevoegd project: beheer en onderhoud in het kader van waterveiligheid", laat een woordvoerster weten. "Hierbij gaat het om het op orde brengen van bestaande steenbekleding over een lengte van ongeveer 10 km. De natuurvergunning voor deze in omvang beperkte toevoeging aan het project renovatie Afsluitdijk is nog niet onherroepelijk en raakt de PAS-uitspraak. Wat de exacte gevolgen zijn voor de uitvoering van deze specifieke werkzaamheden kunnen we in dit stadium nog niet zeggen."
Minder beton
Carlos MolletCarlos Mollet, projectdirecteur van Levvel vertelde vanochtend dat met het ontwerp 200.000 kubieke meter beton wordt bespaard. Die claim vloeit voort uit het ontwerp van de blocs, waardoor ze goed op elkaar aansluiten en er voor de bekleding minder beton nodig is. Mollet: “We besparen 40.000 ton CO2.”
In het profiel op de bovenzijde van de blocs worden kuiltjes aangebracht, zodat er water in kan blijven staan, wat de bron moet zijn voor nieuwe natuur.
In Harlingen heeft het consortium een nieuwe productie-installatie gebouwd op een terrein van zo’n 10 hectare. Daarop staan een loods van circa 4.000 m2, een carrousel, een betoncentrale, opslagsilo’s en -depots voor zand, grind en cement en een grote portaalkraan. “De fabriek is volledig circulair. Als de productie klaar is wordt elk deel gedemonteerd en hergebruikt”, stelde Mollet.
De productiehal | Foto Blueice
Mallen
In de fabriek worden de blocs in een geautomatiseerd proces gemaakt. In de hal worden mallen volgegoten met speciale mortel die een lage CO2-voetafdruk heeft. Na de eerste uitharding wordt de mal verwijderd en weer ingezet voor het volgende bloc. Elke dag worden 150 blocs gemaakt, die vanuit de productiehal worden verplaatst naar een opslagterrein waar ze verder uitharden.
Als de voorraad blocs groot genoeg is, worden de eerste op pontons geladen voor vervoer naar de Afsluitdijk. De verwachting is dat de fabriek begin volgend jaar volop in productie is, wat betekent dat ze zes dagen in de week volcontinu draait.
De 75.000 blocs worden op het bestaande basalt van de Afsluitdijk geplaatst. De klus moet in 2,5 jaar geklaard zijn. Als de productie is afgerond wordt de fabriek afgebroken. Het is nog niet bekend wat er met de fabriek of delen daarvan gaat gebeuren, vertelde Carlo Kuiper, projectdirecteur van BAM, een van de partners van het consortium en patenthouder van het ontwikkelde bloc.
Niet uitgesloten is dat het Levvel-bloc ook elders op de wereld gebruikt gaat worden voor dijkversterkingsprojecten. “We bieden het over de hele wereld aan”, vertelde Kuiper.
Joost van de Beek Joost van de Beek, programmamanager bij Rijkswaterstaat, gelooft in ieder geval dat het innovatieve bloc ook op andere plekken gebruikt gaat worden. “We laten opnieuw aan de wereld zien, waartoe we instaat zijn met onze waterbouw”, zei hij kort voordat de fabriek werd geopend door gedeputeerde Fokkens.
De programmanager kan in ieder geval op het RWS-kantoor in Utrecht de blocs bekijken, want daar zijn er vandaag zes neergelegd voor het kantoor. Tijdelijk, zei Van de Beek. "Om te laten zien hoe trots we zijn."
Update 22:15 uur: reactie RWS op PAS-uitspraak toegevoegd
MEER INFORMATIE
Animatie van de productie van Levvel Blocs in de nieuwe fabriek in Harlingen, gemaakt door het consortium:
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.