De Eerste Kamer is met een grote meerderheid akkoord gegaan met aanpassing van het belastingstelsel van de waterschappen. Hierdoor worden volgens de waterschappen de urgente knelpunten opgelost. Naar verwachting kunnen zij het nieuwe stelsel met ingang van 1 januari 2026 toepassen.
In april 2024 nam de Tweede Kamer het wetsvoorstel aan en gisteren (4 februari) volgde de Eerste Kamer. Bijna alle partijen waren voor; alleen de fracties van PVV en FVD stemden tegen. Daardoor is eindelijk de kogel door de kerk bij de aanpassing van het belastingstelsel. De waterschappen houden zich er al ruim tien jaar mee bezig.
Het is een 'hele mooie stap', zegt Vincent Lokin, bestuurslid van de Unie van Waterschappen. Hij spreekt over een eerste, belangrijke verbetering van het belastingstelsel van de waterschappen. “Het lost de urgente knelpunten op en helpt de waterschappen bij het realiseren van de opgaven waar Nederland voor staat. Bovendien zorgt het ervoor dat waterschappen in hun werk minder mens- en milieubelastende stoffen hoeven te gebruiken.”
Betere toepassing van profijtbeginsel
De watersysteemheffing, de zuiveringsheffing en de verontreinigingsheffing worden gewijzigd. Zo zorgt de aanpassing van de watersysteemheffing er volgens de Unie onder meer voor dat een gelijkmatige tariefontwikkeling kan worden gerealiseerd voor alle belastingbetalers. Ook is het mogelijk om het profijtbeginsel in de watersysteemheffing beter toe te passen. Het principe is: hoe meer profijt een belanghebbende van het waterschap heeft, hoe meer die betaalt.
Door een wijziging in de Waterschapswet mogen waterschappen straks ook meer hernieuwbare energie opwekken dan ze nodig hebben voor hun wettelijke taken. Zo kunnen zij klimaatneutraliteit bereiken. Voor de bekostiging kan dan de waterschapsbelasting worden gebruikt.
Meer draagvlak verwacht
Lokin gaat ervanuit dat de aanpassing van het belastingstelsel positief zal worden ontvangen door belastingplichtigen. “Het zal leiden tot meer draagvlak voor de waterschapsbelastingen en tot beter uitlegbare tarieven.”
Naar verwachting treedt de wet op 1 januari 2026 in werking en kan vanaf dan het nieuwe stelsel worden toegepast. Lokin: “De waterschappen zijn er klaar voor.”