Februari was droger dan gemiddeld en ook maart lijkt een droge maand te worden. Als deze verwachting uitkomt, zal het watersysteem verder opdrogen en zullen grondwaterstanden gestaag blijven zakken, schrijft Waterschap Aa en Maas in een waterbericht. Ook Vallei en Veluwe signaleert een omslag en is Vechtstromen begonnen om water vast te houden.
Na 20 maanden van zeer natte omstandigheden, staan we nu op een omslagpunt naar droge omstandigheden en daar zullen we op moeten anticiperen, schrijft Aa en Maas.
Maart is zeer zonnig en warm gestart zonder een drup regen in de eerste kleine twee weken, aldus het waterschap. Gevolg? “Overal zijn de grondwaterstanden gezakt, met gemiddeld 20 tot wel 40 centimeter.”
Omslag
Ook Vallei en Veluwe signaleert een omslag. “In de maand februari is er relatief weinig regen gevallen. Maart is ook droog begonnen en de komende tien tot vijftien dagen wordt er slechts tussen de 7 en 16 millimeter neerslag verwacht. Dit is veel minder dan normaal voor deze tijd van het jaar.”
In gebieden die afhankelijk zijn van regen voor hun watervoorziening of die veel afvoermogelijkheden hebben, droogt de grond snel op, aldus Vallei en Veluwe. “De grondwaterstand daalt daar met 1 tot 2 decimeter per week.”
Dat leidt vooralsnog niet tot problemen. Langs de stuwwallen van de Utrechtse Heuvelrug en de Veluwe komt nog veel grondwater naar boven, omdat het grondwatersysteem traag werkt en de regen van vorig jaar nog niet is weggestroomd, aldus het waterschap. "Ook in gebieden met veel kwel blijft het langer nat, wat zorgt voor grondwateroverlast in sommige huizen.”
Maatwerk
De droogte in de laatste weken vraagt om maatwerk in waterbeheer, aldus Vallei en Veluwe. “Omdat er de komende tijd weinig regen wordt verwacht, wordt in sommige gebieden die afhankelijk zijn van regenwater, het waterpeil iets omhoog gezet.”
Aa en Maas anticipeert ook met het peilbeheer op de droge tijden. “Tegelijk houden we rekening met lokale natte omstandigheden en landbewerkingen die plaatsvinden. Waar het moet, worden stuwen fors lager gehouden dan het zogeheten streefpeil. Het streefpeil wordt door het waterschap jaarrond nagestreefd tijdens gemiddelde weersomstandigheden.”
Vechtstromen stelde begin deze maand (3 maart) al vast dat ‘er in de afgelopen 30 dagen veel minder regen gevallen dan normaal voor deze tijd van het jaar en voor de komende 14 dagen wordt ook weinig regen voorspeld’. “Daarom beginnen we water vast te houden op plaatsen waar weinig kans is op wateroverlast, zoals op sommige plekken op de hoge zandgronden.”
De verminderde neerslag heeft tot gevolg dat de afvoer in rivieren als de Vecht en de Dinkel daalt. Ook voor de Regge wordt een dalende waterstand verwacht, schreef Vechtstromen op 3 maart.
Rijn en Maas
De waterstanden in Rijn en Maas zijn gezakt tot ver onder het langjarig gemiddelde, stelde Alphons van Winden eerder deze week vast in zijn nieuwe waterbericht op waterpeilen.nl. “De afvoer van de Rijn daalde met 500 m3/s van 2.200 naar 1.700 m3/s. Dat is ruim onder het langjarig gemiddelde dat in deze tijd van het jaar ongeveer 2.600 m3/s bedraagt.”
Voor de Maas hetzelfde beeld: “Vanwege het vrij droge weer is de Maasafvoer gedaald tot een laag niveau voor de tijd van het jaar. Op dit moment bedraagt de afvoer ongeveer 225 m3/s terwijl het langjarig gemiddelde ongeveer 400 m3/s bedraagt.”
Een lage afvoer in deze tijd van het jaar zegt nog niet zoveel over wat er in de rest van de zomer gaat gebeuren, schrijft Van Winden. “Ook in 2021 was de afvoer in februari en maart aan de lage kant maar volgde er een natte zomer met in juli zelfs de hoogste waterstand die ooit in de Maas werd gemeten.”
LEES OOK H2O MAART
