Het Drentse drinkwaterbedrijf WMD roept partners als de provincie, waterschappen, natuurorganisaties, industrie en landbouw op om de waterhuishouding in de provincie verbeteren. Die optimalisering is nodig om de drinkwatervoorziening in de toekomst veilig te stellen. “We zien als drinkwaterbedrijf dat we ons best moeten doen om ook in de toekomst voldoende drinkwater te leveren aan een groeiende bevolking en de vraag vanuit de industrie.”
Die conclusie trekt het bedrijf op basis van het rapport 'Waterbalans van Drenthe', dat is opgesteld door onderzoeksinstituut KWR uit Nieuwegein. In het rapport, dat vrijdag door directeur-bestuurder Vivienne Frankot van WMD werd overhandigd aan de Drentse gedeputeerde Hans Kuipers, worden alle waterstromen in de provincie in kaart gebracht. Voorts wordt gekeken naar extremen en de klimaatverandering. Zowel de provincie Drenthe als de waterschappen leverden data aan voor het onderzoek.
Uit het rapport blijkt dat er jaarlijks gemiddeld 2.395 miljard liter regenwater valt in Drenthe. Dat is een laag van zo’n 80 tot 90 cm water verdeeld over de hele provincie. Twee derde van de regen verdampt weer. Van de hoeveelheid water die overblijft, het neerslagoverschot, wordt tenminste 70 tot 80 procent via sloten, beken en kanalen afgevoerd naar het IJsselmeer en de Waddenzee. Zo’n 8 procent van het neerslagoverschot wordt gebruikt voor het maken van drinkwater.
In het rapport wordt vooruitgekeken naar 2050. In die periode zal het neerslagoverschot ongeveer gelijk blijven, aldus het rapport. De periodes van grote droogte zullen weliswaar toenemen, maar er zullen ook meer heftige regenbuien vallen. Per saldo blijft er dus voldoende water vallen. “Maar volgens het zogeheten Deltascenario STOOM (het meest extreme scenario) zal de watervraag in Nederland sterk stijgen. De industrie heeft 15 procent meer water nodig, de drinkwaterbedrijven 35 procent, en de landbouw zelfs 4 tot 5 keer zoveel.”
Steeds grotere druk
Als die verwachting voor Drenthe uitkomt, komt het watersysteem in de provincie, dat zich kenmerkt door gebrek aan buffering, onder steeds grotere druk te staan. “Modellen voorspellen dat er in 2050 meer IJsselmeerwater nodig is om droogte in Drenthe tegen te gaan. In het onderzoek wordt uitgegaan van wel 27 procent meer. Deskundigen twijfelen over het feit of het IJsselmeer tegen die tijd wel voldoende water bevat voor droogtebestrijding in Drenthe”, aldus WMD.
Daarom is het van belang om nu al te kijken naar oplossingen, stelt het drinkwaterbedrijf. “Het is tijd voor een watertransitie en de noodzaak daarvan is groot.” Daarover wil het in gesprek met partijen die betrokken zijn bij het Drentse watersysteem.
Het drinkwaterbedrijf pleit voor het bufferen en vasthouden van water in zogeheten intrekgebieden voor drinkwaterwinning. En samen met de provincie Drenthe, Waterbedrijf Groningen en Vitens onderzoekt WMD voorts of er voldoende drinkwater geleverd kan worden met de huidige winningen en hoe WMD deze winningen beter kan inpassen in het totale watersysteem.
Op eigen terreinen zelf het bedrijf meer water vast gaan houden. Zo wordt spoelwater dat vrij komt bij het maken van drinkwater afgevoerd via sloten en kanalen. In Assen is WMD begonnen met het laten infiltreren van dit water op eigen gronden in natuurgebied Dijkveld. Deze methode wil WMD in alle waterwingebieden gaan toepassen.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.