Alle woningen vlakbij aantrekkelijke, koele verblijfplekken, voldoende schaduw op belangrijke looproutes en genoeg groen in de buurt om verdamping op te laten treden. Deze drie concrete richtlijnen om steden hittebestendiger te maken, zijn uitgewerkt in een praktijkonderzoek van onder andere de Hogeschool van Amsterdam.
Jeroen Kluck“Veel gemeenten willen de omgeving klimaatbestendig inrichten, maar ze hebben behoefte aan hele concrete, praktisch toepasbare richtlijnen om maatregelen te nemen die helpen tegen hitte.” Dat zegt Jeroen Kluck. Hij is lector Water in en om de Stad bij de Hogeschool van Amsterdam en betrokken bij het onderzoek de hittebestendige stad.
In dit project participeren naast de Amsterdamse Hogeschool ook TAUW, het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie en twaalf gemeenten. In het voorjaar van 2020 leverde dit het breder opgezette rapport Een Koele Kijk op. “Met zes gemeenten zijn we vervolgens praktijkonderzoek gaan doen om drie belangrijke aanbevelingen uit dat rapport verder te concretiseren.”
Drie richtlijnen
Deze drie richtlijnen zijn de afstand tot koelte. “Iedere woning moet op korte afstand, wij zeggen binnen 300 meter, van een aangename en aantrekkelijke koele verblijfsplek liggen.” Daarnaast is volgens Kluck het percentage schaduw op belangrijke looproutes van belang. Daarom keken de onderzoekers of er op het heetst van de dag voldoende schaduw is. "Dan blijven essentiële functies in de stad bereikbaar. Daarover doen wij het voorstel om minimaal 40% schaduw op belangrijke looproutes te verzorgen.”
De derde en laatste richtlijn heeft betrekking op het percentage groen per buurt. “Er moet zoveel groen, en als voorwaarde daarvoor ook water, zijn dat verdamping kan optreden en de gemiddelde luchttemperatuur wordt beperkt. De precieze hoeveelheid groen verschilt per type wijk en dat is een onderwerp dat we in de komende periode nog verder uit willen werken.”
De richtlijnen zijn nadrukkelijk zo opgezet dat ze de ruimte laten aan stadsplanners en ontwerpers om eigen keuzes te maken. Kluck: “De manier waarop deze richtlijnen in een bepaalde wijk of buurt worden vertaald, is maatwerk. Maar bij elkaar genomen leiden ze tot leefbaarder en aangenamer steden.”
MEER INFORMATIE
Het praktijkonderzoek Hitterichtlijnen
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.