Drie natuurgebieden ten noorden van de Waddeneilanden krijgen vanaf 8 maart extra bescherming: de Centrale Oestergronden, het Friese Font en de Klaverbank. Bodemberoerende visserij – bijvoorbeeld het gebruik van sleepnetten – is niet meer toegestaan.
Hiermee wordt het herstel van de Noordzeenatuur bevorderd. Voor het Vogelrichtlijngebied Friese Front is nog een aanvullende maatregel genomen om de zeekoet te beschermen. Het gebied is jaarlijks van 1 juni tot 30 november gesloten voor kieuw- en warnetvisserij, op enkele uitzonderingen na.
Door het verbod op bodemroerende visserij wordt ongeveer 2.700 vierkante kilometer van de zeebodem beschermd. Dat komt neer op zo’n 5 procent van de totale Nederlandse Noordzee ofwel een gebied dat bijna net zo groot is als de provincie Drenthe. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit is belast met het toezicht op en de handhaving van de maatregelen.
Maatregelen opgenomen in Europese verordening
De Nederlandse maatregelen voor de Centrale Oestergronden, het Friese Font en de Klaverbank zijn opgenomen in een verordening van de Europese Unie die bedoeld is om kwetsbare natuurgebieden op zee te beschermen. Ook Duitse natuurgebieden op de Noordzee worden vanaf 8 maart extra beschermd. De verordening is vastgesteld door de Europese Commissie, als onderdeel van het Gemeenschappelijk Visserijbeleid.
Volgens het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is aan het besluit een zorgvuldig en langdurig proces voorafgegaan. Zo heeft er afstemming plaatsgevonden met de visserijorganisaties en de natuur- en milieuorganisaties.
Mijlpaal volgens Stichting De Noordzee
Tot nu toe slechts 0,3 procent van de Nederlandse Noordzee echt beschermd, meldt Stichting De Noordzee. Directeur Wytske Postma noemt de uitbreiding een mijlpaal. “Het gaat na decennia van menselijke activiteiten ontzettend slecht met de Noordzeenatuur en nu krijgt de natuur de kans om te herstellen en te bloeien. Deze 5 procent is een belangrijke, eerste horde op weg naar een écht gezonde Noordzee met een veerkrachtige natuur.”
Er is echter ook nog een lange weg te gaan, geeft Postma aan. In het in 2020 gesloten Noordzeeakkoord is afgesproken dat 15 procent van de Nederlandse Noordzeebodem in 2030 moet zijn beschermd.
EUROPEES ACTIEPLAN
De Europese Commissie presenteerde vandaag een pakket aan maatregelen voor de verbetering van de duurzaamheid en weerbaarheid van de visserij- en aquacultuursector. Een van de onderdelen van dit pakket is een actieplan om de impact van de visserij op mariene ecosystemen te verkleinen. Het actieplan draagt volgens de Commissie bij aan de verwezenlijking van de EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030. Het doel is dat dan 30 procent van de Europese zeeën wettelijk en effectief worden beschermd, waarvan een derde strikt.
Daarom roept de Commissie de lidstaten op om maatregelen met een duidelijk tijdschema te nemen. De inspanningen moeten betrekking hebben op de bescherming van vispaai- en kraamgebieden, de vermindering van vissterftecijfers en het herstel van kerngebieden voor kwetsbare soorten en habitats. Het actieplan richt zich ook op vermindering van de impact van de visserij op habitats op de zeebodem. De bedoeling is om bodemberoerende visserij in beschermde gebieden stapsgewijs te gaan verbieden. De Europese Commissie vraagt de lidstaten om in maart 2024 te komen met nationale maatregelen of gezamenlijke voorstellen met andere landen in dezelfde regio.
Stichting De Noordzee reageert positief. Visserijorganisaties zien de voorgestelde maatregelen daarentegen niet zitten. De Nederlandse Vissersbond is van mening dat de Commissie veel te snel gaat met het doel om 30 procent van de zeeën te beschermen. Dit betekent een verdubbeling van de afspraak in het Noordzeeakkoord om het verbod op bodemverstorende visserij in 2030 uit te breiden tot 15 procent van de Nederlandse Noordzee. Als de Commissieplannen doorgaan, zou dat volgens de vissersbond bijvoorbeeld de doodsteek toebrengen aan de garnalenvisserij. Want dan mag de zeebodem niet meer worden aangeraakt in vrijwel het hele Nederlandse gebied waar garnalen leven.
