De IJsseldijk tussen Zwolle en Olst wordt de komende jaren versterkt. Daarvoor ligt er nu een voorkeursalternatief waarbij het totale traject van 29 kilometer in vijftien stukjes is opgeknipt.
Donderdag besluit het algemeen bestuur van Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDODelta) of het voorkeursalternatief mag worden uitgevoerd. Afgelopen voorjaar is het concept al besproken met bewoners, bedrijven en overheden. Daarna zijn nog enkele aanpassingen aangebracht.
Zo onderzoekt het waterschap momenteel samen met de provincie Overijssel, Rijkswaterstaat en het Rijk de haalbaarheid van een dijkverlegging voor het traject Paddenpol. In het voorkeursalternatief wordt de dijk hier versterkt, maar een dijkverlegging biedt volgens de nieuwste inzichten van provincie en Rijk kansen voor natuurontwikkeling, waterstandsdaling en ruimtelijke kwaliteit.
''Mogelijk is er financiering vanuit de Programmatische Aanpak Grote Wateren beschikbaar’’, verklaart woordvoerder Herald van Gerner van WDODelta. ''Daar kijken we nu naar.’’ Eind 2019 wordt dan over dit deeltraject een besluit genomen.
Woningen behouden
De dijkversterking IJsseldijk Zwolle-Olst is onderdeel van het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP), de grootste dijkversterkingsoperatie ooit. Ook de IJsseldijk, die Salland en de stad Zwolle tegen overstromingen beschermt, voldoet niet meer aan de normen.
Sinds begin 2017 zijn de mogelijkheden voor versterking samen met bewoners, overheden en belanghebbenden onderzocht. Daaruit kwamen drie varianten, waaruit uiteindelijk het huidige voorkeursalternatief als grootste kanshebber rolde. Alle woningen en objecten met beschermde status in het gebied blijven hierbij behouden.
De voorkeursvariant bestaat voor een groot deel uit binnendijkse dijkversterking en een ‘verticale’ oplossing om te voorkomen dat bij hoogwater op de IJssel zand wordt meegevoerd door water dat onder de dijk doorstroomt. Daardoor ontstaan kleine tunneltjes (‘piping’), waardoor de dijk instabiel kan worden. Voorbeelden van een ‘verticale oplossing’ zijn het aanbrengen van een damwand of geo-textiel in de ondergrond.
Constructieve oplossing
Op de andere trajecten gaat het om buitendijkse versterking richting de rivier of een constructieve oplossing als een diepwand of een damwand. Dit moet effecten op binnendijkse woningen en monumenten voorkomen. In het noordelijk deel van het traject, tussen Windesheim en Zwolle, wordt de dijk verhoogd.
Bij een positief besluit van het waterschapsbestuur werkt WDODelta de komende jaren het ontwerp verder uit. Naar verwachting gaat de schop in 2023 de grond in. De kosten van de megaklus bedragen volgens een grove inschatting 150 miljoen tot 280 miljoen euro.
MEER INFORMATIE
Themapagina WDOD over dijkversterking Zwolle-Olst
In het genoemde Stowa rapport wordt een onderscheid gemaakt naar:
Op basis van de nadere uitwerking kunnen technologen en beleidsmedewerkers van waterschappen een gefundeerde keuze maken voor een natuurlijk systeem, afhankelijk van de specifieke situatie op een RWZI en de gekozen opties:
A. Toepassing van een enkel systeem als ‘stand alone’ techniek als uitbreiding van de RWZI, voor upgrading van het effluent (afloop nabezinktank).
B. Als inpassing in een integraal natuurlijk systeem wat naast effluentbehandeling ook recht doet aan de omgeving en waarbij functies zoals het creëren van natuurlijk, levend water, effluentbuffering, recreatie en natuur gecombineerd worden.
De Waterharmonica's nemen de meeste ruimte in, zeker omdat voor een goede verwijdering van medicijnen laag tot zeer lage belaste Waterharmonica's nodig zijn (zie ook Stowa 2013-07). Dus een hydraulische belasting van zeker niet meer dan 0,05 m/dag. Ofwel een ruimte beslag van 2,5 tot 3,75 m2 per inwoner.
Het totale debiet aan gezuiverd afvalwater in Nederland is ca. 2.000.000 m3 per jaar (CBS, data 2020). Dit zou dan neerkomen op een totaal netto ruimte beslag van 4.000 ha in heel Nederland. Zeg 5.000 tot maximaal 10.000 ha. Dit lijkt veel, maar het is wel met gestapelde belangen en mogelijkheden. Stel 25 cm waterberging: 10.000.000 waterberging, stel dat een kwart van de Waterharmonica's als KRW-waardig wordt beschouwd (is best wel reëel): 500 tot 1.000 ha.... En dan nog recreatie, natuur, CO2-vastlegging, stikstofrechten? Vrienden maken, bufferzones rond de rwzi's. Een voorbeeld van een zoektocht, uitgevoerd door het Wetterskip Fryslân: http://www.waterharmonica.nl/reports/LW289-47_005-rapd02-waterharmonica.pdf. Op weg naar 2027?
Ruud Kampf
Rekel/water
Dus bij hoogheemraadschap Delfland kies je een partij. Vervolgens hebben een paar partijen meer zetels dan andere. Daarna wordt er een Bestuursakkoord getekend door alle partijen, waar ook de minder grote (verliezende) partijen zeggenschap in hebben? Er staat ook: "De gezamenlijk gekozen hoogheemraden vertegenwoordigen in het dagelijks bestuur alle fracties". Wat betekent het dan om een fractie te vertegenwoordigen in de praktijk?
In het geval van hoogheemraadschap Delfland is stemmen op een partij dus niet super zinvol, omdat daarna toch met alle andere partijen wordt samengewerkt om tot een Bestuursakkoord te komen. Grote partijen hebben dan niet meer te bepalen dan kleine partijen?