secundair logo knw 1

Foto: Alfred Derks via Pixabay

Het is belangrijk om in grote investeringsagenda’s nu al te zorgen voor voldoende ruimte voor de versnelde zeespiegelstijging in de toekomst. Dat raadt het kennisinstituut Deltares aan in een verkennende studie. Voor de lange termijn komen oplossingen als grote drijvende steden, nieuwe eilanden voor de kust en een enorme Noordzeedam in aanmerking.

Deltares heeft in het onderzoek gekeken naar mogelijke maatregelen voor de aanpassing aan de zeespiegelstijging, met de focus op waterveiligheid. Hoewel het nog onzeker is hoe hoog en snel de zeespiegel gaat stijgen, is in alle klimaatscenario’s er een kans dat 1 meter in de komende 130 jaar wordt bereikt. Zelfs 2 tot 3 meter rond 2100 valt niet uit te sluiten.

Waarschijnlijk zijn pas na 2050 ingrijpende maatregelen nodig in verband met de versnelde zeespiegelstijging, omdat de overstromingskansen toenemen. Volgens de onderzoekers is het van cruciaal belang om hierop te anticiperen en vooruit te werken. Anders worden investeringen gedaan waarvan de samenleving later spijt gaat krijgen en is er straks onvoldoende tijd om maatregelen te nemen.

Meenemen in grote investeringsagenda’s
Daarom wordt aanbevolen om nu al rekening te houden met de maatregelen voor de toekomstige zeespiegelstijging. Dat kan in de grote investeringsagenda’s voor onder andere woningbouw, landbouw en energie, die op stapel staan. Door hierin te zorgen voor voldoende ruimte voor aanpassing aan de zeespiegelstijging zullen er in de toekomst minder schade en slachtoffers zijn, aldus de onderzoekers. Ook vallen de kosten voor aanpassingen dan lager uit.

Deltares heeft het onderzoek verricht in het kader van het Kennisprogramma Zeespiegelstijging. Hiervan zijn de deltacommissaris en de minister van Infrastructuur en Waterstaat opdrachtgevers.

Vier oplossingsrichtingen voor lange termijn
In de studie worden 22 fysieke maatregelen gepresenteerd om de waterveiligheid te waarborgen. Zij vormen bouwstenen voor adaptatie aan de zeespiegelstijging (zie infographic). Op basis hiervan noemen de onderzoekers vier oplossingsrichtingen voor de lange termijn, inclusief bijbehorende adaptatiepaden. De inrichting van het rivierengebied speelt daarbij steeds een centrale rol.

Beschermen-open: Bescherming van de kust tegen overstromingen en erosie met harde of zachte maatregelen, zoals keringen, zandsuppletie of wetlands. De rivieren staan nog steeds in open verbinding met de zee. De Nieuwe Waterweg blijft afsluitbaar open. De Maeslantkering zal vanwege de zeespiegelstijging vaker moeten sluiten en moet daarom worden aangepast of vervangen. Een andere optie is het verhogen van het sluitpeil. Door de combinatie van zeespiegelstijging en hogere piekafvoeren moeten dijken worden verhoogd of op een overslagbestendige manier worden verbreed, samen met aangepast bouwen.

Beschermen-gesloten: Bescherming van de kust tegen overstromingen en erosie met harde of zachte maatregelen, waarbij wel de rivierarmen met dammen worden afgesloten. De Maeslantkering wordt vervangen door een dam met sluizencomplex, waarachter zich een binnenmeer vormt. Bij hoge rivierafvoeren is een combinatie van spuien, pompen en bergen nodig. Hiervoor zijn drie hoofdvarianten: een pomp-spuisysteem bij de Nieuwe Waterweg en/of Haringvliet, een grotere afvoer via de IJssel naar het IJsselmeer en het omleiden van de Waal en Maas via de zuidwestelijke delta met behulp van een afsluitbare open kering en een pomp-spui systeem of via een open systeem. Het pompsysteem zou dan, uitgaande van de huidige pompen, ongeveer 6 tot 10 kilometer breed moeten zijn.

Meebewegen: Hierin staan ‘leven met het water’ en ‘water als sturend principe’ centraal. Er wordt een grotere kans op overstromen geaccepteerd. De gevolgen kunnen worden beperkt door aangepast bouwen, vermijden van bouwen in risicogebieden en verplaatsen van activiteiten naar hoger gelegen delen van het land. Bij vergaande zeespiegelstijging zijn er twee hoofdvarianten: het verplaatsen van veel activiteiten naar hoog Nederland en de aanleg van grote drijvende steden en megaterpen.

Zeewaarts: Er valt te denken aan een bredere kuststrook of nieuwe eilanden die met elkaar verbonden zijn. Door de aanleg van eilanden ontstaat er meer ruimte voor woningbouw en economische activiteiten en ook voor het tijdelijk bergen van hoge rivierafvoeren. De gevolgen voor onder meer de natuur zijn echter ingrijpend. Een extreme vorm van zeewaarts aanpassen is een Noordzeedam die zowel tussen Noorwegen en Schotland als door het Kanaal loopt.

Adaptatiewiel met loep Mogelijke bouwstenen voor adaptatie aan zeespiegelstijging en de mate waarin deze bouwstenen passen bij de oplossingsrichtingen Zeewaarts (geel), Beschermen gesloten/open (groen) en Meebewegen (blauw; geheel gekleurd vlak = zeer goed, half gekleurd vlak = deels, licht gekleurd vlak = beperkt of niet). Het gaat om fysieke maatregelen voor het beperken van de gevolgen van hoogwaters. I Bron: studie Deltares


LEES OOK:
H2O Actueel: Vijf provocatieve strategieën voor toekomst Nederlandse delta

Typ je reactie...
Je bent niet ingelogd
Of reageer als gast
Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.

Laat je reactie achter en start de discussie...

(advertentie)

Laatste reacties op onze artikelen

wat een briljante toepassing: nu nog de vraag hoe specifiek die taal is of kan worden...
Voor mij is het onbegrijpelijk dat de leiding van deze bedrijven niet zou begrijpen wat ze doen. Is het dan toch onkunde of wentelen ze de kosten gemakkelijk af op de overheid?
Breng het toezicht op alle lozende bedrijven terug onder het gezag van de waterdiensten als Rijkswaterstaat en de Waterschappen. Daar zit de expertise op dit gebied. We staan met de waterparagraaf voor een enorme opgave, en de uitdaging is beter op zijn plaats bij de waterdiensten.
@Fred SandersIk denk dat wetenschappers te veel willen onderzoeken om hun studenten lesstof te verschaffen en moet daarbij steeds denken aan de Eierlandse dam en prof. Marcel Stive. 25 jaar geleden wist hij al dat er vóór en áchter deze 850 meter lange strekdam begrijpelijke stromingsproblemen waren, die stromingsreacties zijn er nu nog. kustverdediging.nl 
@JacobsTja, wat zal ik zeggen, ik mis in Jos zijn verhaal over de de grote hoeveelheid Escherichia coli bacterie die in het grondwater zit, zelf al op meer dan 30 meter diepte, en ook mis ik de hoeveelheid ijzer en mangaan die in het grondwater zit, en dit alles kost veel om het eruit te halen, tot op heden wordt mijn grondwater afgekeurd en dat al tot 4 keer toe.
Dus, bezint eer gij begint, en complexe filter systemen zijn nu niet bepaald goedkoop in aanschaf maar vragen ook onderhoud. En laten we het een hebben over die andere stofjes, zoals medicijnen, ook deze dringen diep door in de grond, en deze zijn niet zo gemakkelijk eruit te halen, persoonlijk ben ik niet zo blij met een chemokeur van een ander... Mvg John