Waterschap Drents Overijsselse Delta kan waarschijnlijk medio 2023 beginnen met de bouw van een duurzame slibvergistingsinstallatie op de rioolwaterzuivering in Echten beginnen. Na een lange aanloop heeft het algemeen bestuur groen licht gegeven. Onzeker is nog wat de uitspraak van de Raad van State over de stikstofvrijstelling hiervoor betekent.
"Het zal hooguit uitstel betekenen, geen afstel", verwacht beleidsadviseur Melanie Kuiper van WDODelta. "Dat moeten we nog uitzoeken. Misschien moeten we tijdens de bouw iets meer elektrificeren, daar hadden we al wel rekening mee gehouden."
Het algemeen bestuur ging dinsdagavond akkoord met het definitieve plan voor de herbouw en uitbreiding van de rioolverwerkingsinstallatie. Woensdag oordeelde de Raad van State dat de bouw niet meer mag worden vrijgesteld van stikstofregels. De Unie van Waterschappen vreest hierdoor vertraging van projecten en extra kosten en pleit voor een uitzonderingspositie.
Groen gas
In de nieuwe installatie gaat WDODelta groen gas produceren en warmte uit gezuiverd afvalwater hergebruiken (aquathermie). In een later stadium wordt ook de CO2 afgevangen die vrijkomt bij de productie van groen gas.
Het slib dat bij het zuiveren van rioolwater overblijft als restproduct, wordt vergist tot biogas. Dat wordt opgewaardeerd tot groen gas van aardgaskwaliteit. De verwachting is dat jaarlijks voldoende groen gas kan worden geproduceerd voor het gemiddelde verbruik van zo’n duizend huishoudens (circa 1,5 miljoen kuub).
Het is de bedoeling dat dit gas aan het net wordt geleverd, zegt Kuiper. Onduidelijkheid is er nog over de groencertificering. "We gaan het gas verkopen, maar hoe, daar moeten we nog over nadenken."
Bouwkosten
Die verkoop moet ook bijdragen aan het rendement van de investering, want die is met 51,9 miljoen euro fors. Eerder werd uitgegaan van 36,5 miljoen euro. Het verschil zit hem volgens Kuiper vooral in de gestegen bouwkosten.
Toch spreekt het waterschap van 'een kostenbewuste keuze'. Kuiper: "We gaan uit van een levenscyclus van dertig jaar. Als we niets doen, houden we jaarlijks 10.000 ton slib over die verwerkt moet worden. Dan zijn we veel meer kwijt."
Stikstofproof
De bestaande slibgistingsinstallatie in Echten werd begin 2019 uit bedrijf genomen, onder andere omdat deze niet meer voldeed aan de veiligheidseisen. Het eerste plan was om de installatie op te waarderen, maar dat werd al snel ingehaald door de eerste ‘stikstofuitspraak’ van de Raad van State: het bleek niet stikstofproof.
Het volgende plan, om voor een innovatieve en duurzame installatie te gaan, leidde in het algemeen bestuur tot de nodige discussie. Zo zag niet iedereen de optie om CO2 af te vangen zitten. Deze week is besloten daarvoor nu toch vast een ontwerp te maken.
Een vergunning voor de nieuwbouw is er nog niet; Kuiper verwacht dat die in januari komt. "Intussen wordt gewerkt aan het uitvoeringsontwerp. En dan weten we hopelijk ook meer over de gevolgen van de uitspraak van de Raad van State."
LEES OOK
H2O-bericht: Aannemers aan de slag met duurzame slibinstallatie Echten
In het genoemde Stowa rapport wordt een onderscheid gemaakt naar:
Op basis van de nadere uitwerking kunnen technologen en beleidsmedewerkers van waterschappen een gefundeerde keuze maken voor een natuurlijk systeem, afhankelijk van de specifieke situatie op een RWZI en de gekozen opties:
A. Toepassing van een enkel systeem als ‘stand alone’ techniek als uitbreiding van de RWZI, voor upgrading van het effluent (afloop nabezinktank).
B. Als inpassing in een integraal natuurlijk systeem wat naast effluentbehandeling ook recht doet aan de omgeving en waarbij functies zoals het creëren van natuurlijk, levend water, effluentbuffering, recreatie en natuur gecombineerd worden.
De Waterharmonica's nemen de meeste ruimte in, zeker omdat voor een goede verwijdering van medicijnen laag tot zeer lage belaste Waterharmonica's nodig zijn (zie ook Stowa 2013-07). Dus een hydraulische belasting van zeker niet meer dan 0,05 m/dag. Ofwel een ruimte beslag van 2,5 tot 3,75 m2 per inwoner.
Het totale debiet aan gezuiverd afvalwater in Nederland is ca. 2.000.000 m3 per jaar (CBS, data 2020). Dit zou dan neerkomen op een totaal netto ruimte beslag van 4.000 ha in heel Nederland. Zeg 5.000 tot maximaal 10.000 ha. Dit lijkt veel, maar het is wel met gestapelde belangen en mogelijkheden. Stel 25 cm waterberging: 10.000.000 waterberging, stel dat een kwart van de Waterharmonica's als KRW-waardig wordt beschouwd (is best wel reëel): 500 tot 1.000 ha.... En dan nog recreatie, natuur, CO2-vastlegging, stikstofrechten? Vrienden maken, bufferzones rond de rwzi's. Een voorbeeld van een zoektocht, uitgevoerd door het Wetterskip Fryslân: http://www.waterharmonica.nl/reports/LW289-47_005-rapd02-waterharmonica.pdf. Op weg naar 2027?
Ruud Kampf
Rekel/water