Bestrijdingsmiddelen en nutriënten blijven waterkwaliteit in Schieland en de Krimpenerwaard schaden

In Schieland en de Krimpenerwaard vormt de uitstoot van schadelijke stoffen uit gewasbeschermingsmiddelen en mest een probleem voor de waterkwaliteit in vooral de glastuinbouwgebieden in de gemeenten Lansingerland en Zuidplas. In de Krimpenerwaard heeft de afname van waterplanten een negatief effect op de waterkwaliteit.

Dat blijkt uit waterkwaliteitsrapportage 2022 van het hoogheemraadschap. Bestrijdingsmiddelen en nutriënten uit mest blijven de waterkwaliteit in Schieland en de Krimpenerwaard schaden, ook al is er sprake van een aantal dalende trends. Volgens het rapport zijn vorig jaar 67 gewasbeschermingsmiddelen aangetroffen in de wateren van het werkgebied, dat zijn er 16 minder dan in de jaren 2019-2021. Voorts blijkt dat het aantal normoverschrijdingen van bestrijdingsmiddelen in de glastuinbouwgebieden afneemt.

Ook situaties met hele hoge giftigheid komen steeds minder voor, maar er werden in 2022 nog steeds veel monsters aangetroffen met ‘een hoge giftigheid’. “Op één locatie (S1226 in Bleiswijk) is de hoeveelheid aangetaste soorten (1 op de 3 soorten) buitengewoon hoog. Dit werd veroorzaakt door een hoge concentratie van de zeer giftige insecticide esfenvalaraat.”

Nutriënten
In het glastuinbouwgebied zijn in verhouding erg veel nutriënten aanwezig: bijna dubbel zoveel als in de andere gebieden, staat in de rapportage. In de gebieden met grasland worden ook vrij hoge fosfaatconcentraties gevonden. “Dit wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een combinatie van bemesting en veenafbraak waarbij fosfaat vrijkomt.” De grote plassen hebben de laagste nutriëntenconcentraties. Dit komt, aldus de rapportage, doordat het waterschap deze plassen zoveel mogelijk beschermt tegen bronnen van fosfaat en stikstof.

In de Krimpenerwaard zijn nog maar weinig wateren met onderwaterplanten. De afname van waterplanten wordt toegeschreven aan de vele Amerikaanse rivierkreeften in het gebied. De exoten knippen de planten los en eten ze op. In 2022 was nog maar één op de zes sloten met planten onder water over, zo blijkt uit de jaarrapportage. Het verdwijnen van waterplanten leidt tot achteruitgang van de waterkwaliteit.

Maar een meerjarige proef met het wegvangen van uitheemse Amerikaanse rivierkreeften in de Krimpenerwaard lijkt een effectieve aanpak van het probleem. Na twee jaar gericht en intensief kreeften vangen, groeien er weer onderwaterplanten in het pilotgebied, zo liet Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard in januari weten.

In Schieland is er tussen jaren veel variatie in het aantal locaties met planten onder water. Het aantal locaties met waterplanten lijkt in de laatste tien jaar wel iets af te nemen; de laatste twee jaar zijn echter wel weer relatief goed, staat in de rapportage.