In het Nieuwe Instituut in Rotterdam is het komende halfjaar het project Waterstad Rotterdam te zien, ontworpen door de Nigeriaans-Nederlandse architect Kunlé Adeyemi. Dit bestaat uit pontons en een drijvend paviljoen in vijvers, kunstinstallaties en een tentoonstelling met voorbeelden van bouwen op en met water.
De onderdelen van Waterstad Rotterdam. By Kunlé Adeyemi vormen volgens de organisatie een proeftuin, waarmee historische, actuele en toekomstige ontwerpoplossingen voor de wereldwijde klimaatverandering worden verkend. Blikvanger is het circulaire paviljoen MFS IIR dat zeven meter hoog is en op een vijver van het Nieuwe Instituut dobbert.
Geïnspireerd door Afrikaanse ‘watersteden’
Het project is bedacht door de in Nigeria geboren Kunlé Adeyemi, die in Nederland woont en werkt en zijn eigen architectenbureau NLÉ heeft. Hij onderzoekt sinds tien jaar de relatie tussen water en steden, tegen de achtergrond van de zeespiegelstijging en de woningnood. Adeyemi wordt geïnspireerd door de grote uitdagingen en de innovatieve oplossingen in Afrikaanse ‘watersteden’ als Lagos, de snelst groeiende metropool ter wereld.
Om hierbij de rol van architectuur te onderstrepen, ontwikkelt Adeyemi drijvende paviljoens. Ze zijn op meerdere plekken in het buitenland te zien geweest, bijvoorbeeld bij de kunstmanifestatie Biënnale van Venetië in 2016. Daar werd zijn ontwerp bekroond met een Zilveren Leeuw. Uit hergebruikte materialen van de Venetiaanse installatie is het drijvende paviljoen in Rotterdam vervaardigd. Het is voor het eerst dat het werk van Adeyemi te bekijken is in Nederland.
Voorbeelden van bouwen op en met water
Diverse andere kunstenaars en organisaties werkten mee aan het project. Zo bevindt zich binnenin het instituut een kunstwerk van Thijs de Zeeuw. Door een opening kunnen bezoekers ervaren wat vanuit het perspectief van vissen de gevolgen van bouwen op het water zijn.
In een tentoonstelling worden verschillende voorbeelden van bouwen op en met water gepresenteerd: van een drijvende fietsenstalling in Amsterdam tot complete stadsuitbreidingen. Ze komen uit de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw die door het Nieuwe Instituut wordt beheerd.
Het Nieuwe Instituut dat zich bevindt in het Museumpark in Rotterdam, is het nationale museum en instituut voor architectuur, design en digitale cultuur. Waterstad Rotterdam. By Kunlé Adeyemi is te bezoeken tot en met 22 oktober 2023. Er is een publieksprogramma met onder andere instaprondleidingen en workshops. Meer informatie is te vinden op de pagina over het project op de site van het Nieuwe Instituut.
Binnenin worden voorbeelden van bouwen op en met water getoond I Foto: Aad Hoogendoorn
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.