De Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie wordt op een andere leest geschoeid. Aquathermie is een belangrijke nieuwe categorie. Ook komen CO2-reducerende technologieën voortaan in aanmerking voor een subsidie.
De vernieuwde regeling SDE++ wordt later dit jaar voor het eerst opengesteld: tussen 29 september en 22 oktober. In de afkorting is een plusteken toegevoegd, om het verschil te benadrukken met de bestaande regeling SDE+. Het budget voor de nieuwe regeling is in 2020 vijf miljard euro.
Regeling verbreed
De Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie richtte zich tot nu toe alleen op het bevorderen van grootschalige productie van hernieuwbare energie. Vanaf het najaar wordt de regeling tevens gebruikt om klimaatdoelen te halen. Technieken die zorgen voor reductie van broeikasgassen, kunnen dan in aanmerking komen voor subsidie. Dat past binnen het kabinetsdoel van 49 procent CO2-reductie in 2030 ten opzichte van 1990. Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft geadviseerd hoe de verbreding kan worden vormgegeven.
Er is een aantal technieken toegevoegd: elektrische boilers, warmtepompen, afvang en opslag van CO2, industriële restwarmte en waterstofproductie door elektrolyse. De SDE++ staat ook open voor hernieuwbare elektriciteitsprojecten met de inzet van waterkracht (inclusief renovatie van bestaande waterkrachtcentrales) en osmose (energieopwekking uit het verschil in zoutconcentraties in water).
Voor het eerst aquathermie
Aquathermie is voor het eerst opgenomen. In een brief aan de Tweede Kamer heeft minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat het over een techniek met potentie voor brede toepassing in met name de bebouwde omgeving. Er is subsidie mogelijk voor thermische energie uit oppervlaktewater (TEO) en thermische energie uit afvalwater (TEA, ook riothermie genoemd).
Er worden aanvullende eisen gesteld vanwege het nog beperkte gebruik van aquathermie in de praktijk en de sterk uiteenlopende toepassingen en kosten. Zo moet de geproduceerde warmte worden geleverd aan de gebouwde omgeving. Verder moet de warmtepomp een minimumrendement hebben en mag de installatie niet ook koude leveren. Waarschijnlijk gaat in 2021 aquathermie voor de glastuinbouw eveneens onder de regeling vallen, maar daarvoor is nog eerst een doorrekening nodig.
'Waterschappen verwachten nu een doorbraak in de ontwikkeling van grootschalige aquathermieprojecten'
De bedoeling is om na advies van de Raad van State de nieuwe regeling uiterlijk in het voorjaar te publiceren, zodat er voldoende tijd overblijft om subsidieaanvragen voor te bereiden. De verbreding is met de eerste ronde in het najaar niet afgerond. De omvorming van de SDE+ naar de SDE++ wordt door Wiebes omschreven als een stapsgewijs proces. De verwachting is dat in 2021 en later nieuwe technieken worden toegevoegd, zoals recycling van kunststoffen en biobased-productie.
Reacties
Volgens de Unie van Waterschappen is aquathermie een bron met veel potentieel waar waterschappen graag aan meewerken. De opname van deze technologie in de vernieuwde Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie wordt daarom een goede zaak genoemd.
“Gemeenten, netbeheerders of andere partijen die aquathermieprojecten willen ontwikkelen, worden hiermee geholpen. De waterschappen verwachten dat dit leidt tot een doorbraak in de ontwikkeling van grootschalige aquathermieprojecten. Zij hopen dat er daardoor meer aquathermieprojecten gerealiseerd worden de komende jaren en dat dit bijdraagt aan de transitie naar aardgasvrije wijken”, aldus UvW in een reactie op de eigen site.
-advertentie-
Belangenbehartiger VEMW van zakelijke energie- en watergebruikers is om een andere reden positief. “We zijn blij dat met de introductie van de SDE++ de omslag van aanbodgestuurde stimulering naar vraagstimulering van CO2-reductie gemaakt is”, zegt algemeen directeur Hans Grünfeld. “Dit heeft VEMW ingebracht tijdens de onderhandelingen over het klimaatakkoord. Het is dan ook noodzakelijk voor de industrie om in te zetten op verduurzaming en CO2-reductie.”
Tegelijkertijd zijn er volgens Grünfeld nog veel onzekerheden en barrières, bijvoorbeeld als het gaat om infrastructuur en regelgeving. “Bedrijven staan nu al voor grote investeringsbeslissingen. Het is zaak dat het ministerie niet afwacht tot er casussen binnenkomen in de eerste ronde van de SDE++, maar nu in gesprek gaat met het bedrijfsleven over hoe we deze barrières kunnen oplossen.”
MEER INFORMATIE
Ministerie van EZK over SDE++
Categorieën in de regeling
Kamerbrief van minister Wiebes
Advies van PBL
Reactie van UvW
Reactie van VEMW
Eerder H2O-bericht over SDE++
Green Deal Aquathermie
Eerlijker voor de boeren en de maatschappij.
Het pleidooi voor meer overleg in het kader van grensoverschrijdend waterbeheer met Duitsland en België, maar ook met Luxemburg, Frankrijk en Zwitserland, is wel steekhoudend. Het stroomgebied van de Rijn beslaat naast Nederland immers Zwitserland, Duitsland en Frankrijk. Stroomgebied van de Maas beslaat naast Nederland ook Frankrijk, Luxemburg, België en Duitsland. Voor zover ik weet zijn er in waterschapverband slechts een aantal pilots hier momenteel concreet mee bezig o.a. via het ontwerpen en operationaliseren van grensoverschrijdend waterbeheer rondom de Overijsselse Vecht en ook voor delen van het Roer stroomgebied dat aansluit op de Maas. Ruimte voor de rivieren in Nederland gaat maar beperkte impact hebben als niet eenzelfde inhaalslag gaat plaatsvinden in de bovenstrooms genoemde landen.
Acht kennisinstituten uit Nederland, België, Duitsland en Luxemburg gaan daarom onder coördinatie van Deltares onderzoek doen naar beter beheer van grensoverschrijdende regionale stroomgebieden. De watersnood in juli 2021 heeft geleerd dat autoriteiten hier geen goed overzicht over hebben en dat kennis over de overstromings- en droogterisico’s langs de kleinere grensoverschrijdende zijrivieren van de Maas en Rijn nog heel versnipperd is.
Het artikel stelt terecht dat voor grensoverschrijdend waterbeheer nog te weinig urgentie is.