Het Vlaamse waterzuiveringsbedrijf Aquafin gaat op 51 rioolwaterzuiveringsinstallaties meer fosfaat uit afvalwater halen. Het verwijderingspercentage gaat omhoog van 85 naar 95 procent, aldus het bedrijf. De Vlaamse overheid investeert 1,5 miljoen euro in het project.
De 51 rwzi’s zijn geselecteerd door de Vlaamse Milieumaatschappij en Aquafin. Op de zuiveringsinstallaties worden zogeheten fosfaatmonitoren geplaatst. In combinatie met een automatische dosering van ijzer- of aluminiumhoudende chemicaliën kan meer fosfaat uit het afvalwater worden gehaald, claimt het bedrijf. Met deze behandeling kan veel nauwkeuriger worden gewerkt dan met sneltesten, aldus ceo Jan Goossens van het Aquafin.
De resultaten van de techniek werden deze week getoond op de waterzuiveringsinstallatie in Bree. Dat gebeurde in bijzijn van de Vlaamse minister van Omgeving Zuhal Demir. Zij zei, zo tekende VRT op: "In Vlaanderen zijn er zo'n 195 beken en rivieren. Slechts één daarvan is in orde, in Eisden in Limburg. Dus dat betekent dat we dringend een inhaalbeweging moeten maken, want dit is niet goed. Er zitten veel vervuilende stoffen in ons water, niet alleen fosfor, maar ook pesticiden en PFAS. We moeten daar verandering in brengen."
Met de nieuwe behandeling hoopt Aquafin dat via gezuiverd afvalwater jaarlijks 70 ton fosfaat minder in de Vlaamse waterlopen wordt geloosd. Ook anticipeert het waterzuiveringsbedrijf op de nieuwe - strengere - norm voor fosfaat in gezuiverd afvalwater die naar verwachting in de nieuwe Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater wordt opgenomen. Die zal uitkomen op 0,5 mg/l voor rwzi's die het afvalwater van meer dan 10.000 inwoners zuiveren, verwacht Aquafin. Het bedrijf denkt met de nieuwe behandeling op jaarbasis de streefwaarde van 0,3 mg/l te halen. Voor de meeste RWZI's ligt die norm nu op 2 mg/l.
Fosfaat dat verwijderd wordt uit het afvalwater, komt in het zuiveringsslib terecht. Aqaufin wil de stof op termijn ook volledige terug gaan winnen uit het slib. Dat moet gaan gebeuren in een monoverwerker die wordt gebouwd op het terrein van staalproducent ArcelorMittal in de haven van Gent. De vergister moet in 2026 in bedrijf zijn. Als de installatie op volle toeren draait, denkt Aquafin jaarlijks 2.000 ton pure fosfaat terug te winnen. “Dat is een substantieel aandeel van het jaarlijkse verbruik in dit land”, staat op de site van het bedrijf.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.